Lactobacillus จัดการทางเดินอาหารอักเสบเฉียบพลันไม่ได้

Infect Dis J 2019 Apr 25

การทดลองเชิงสุ่มภายใต้การควบคุมแสดงให้เห็นว่า probiotics ไม่สามารถรักษาโรคกระเพาะอาหารและลำไส้เล็กอักเสบในเด็กได้
          ในการทดลองเชิงสุ่มแบบปิด 2 ด้านโดยมีการควบคุม คณะผู้วิจัยที่ประเทศโปแลนด์ได้ประเมินความสามารถของ probiotic Lactobacillus reuteri  ในการรักษาโรคกระเพาะและลำไส้เล็กอักเสบเฉียบพลัน (Acute Gastroenteritis: AGE) ในเด็กที่อายุน้อย
          ในการทดลอง ผู้ป่วยเด็กซึ่งโดยปกติควรมีสุขภาพดี 91 คน อายุน้อยกว่า 5 ปี และเป็น AGE (กำหนดจากการเปลี่ยนแปลงในความสม่ำเสมอหรือความถี่ของการถ่ายอุจจาระ หรือมีการเปลี่ยนแปลงทั้ง 2 อย่าง) ได้รับยา Lactobacillus reuteri หรือยาหลอกทุก ๆ วัน เป็นเวลา 5 วัน
          ผลลัพธ์ขั้นปฐมภูมิ คือ เวลาที่ใช้ในการแก้ปัญหาท้องร่วง (คือ กลับไปมีความสม่ำเสมอในการขับถ่ายเป็นปกติหรือมีจำนวนครั้งของการขับถ่ายเป็นปกติทุกวัน) และการถ่ายอุจจาระปกติในเวลา 48 ชั่วโมง ผลลัพธ์ขั้นทุติยภูมิ ประกอบด้วย ความจำเป็นที่ต้องการได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำและระยะเวลาที่พักอยู่โรงพยาบาล
          พบว่า ระยะเวลาของการเป็นโรคอุจจาระร่วงเหมือนกันทั้ง 2 กลุ่ม ผลลัพธ์ขั้นทุติยภูมิทั้งหมดยังคงเหมือนกันในทั้ง 2 กลุ่ม ยกเว้นระยะเวลาที่พักอยู่โรงพยาบาล ซึ่งในกลุ่มที่ใช้ probiotic จะอยู่โรงพยาบาลน้อยกว่า 6 ชั่วโมง (ช่วงความเชื่อมั่นร้อยละ 95 เท่ากับ 0.1–17.7; P=0.048)
          การเพิ่มแบคทีเรีย “ที่ดี” ในลำไส้ควรจะช่วยให้ผลลัพธ์ของโรคกระเพาะและลำไส้เล็กอักเสบดีขึ้น ฟังดูแล้วเหมือนเป็นเรื่องที่มีเหตุมีผล  แต่กลับไม่ได้เป็นเช่นนั้น ตรรกะนี้พ่ายแพ้ให้กับวิทยาศาสตร์สำหรับกรณีนี้
          และผลการศึกษาครั้งนี้ได้ช่วยยืนยันผลการค้นพบจากการศึกษาที่มีขนาดใหญ่กว่าอีก 2 ชิ้น ซึ่งแสดงให้เห็นว่า L. rhamnosus GG (เพียงอย่างเดียวและการใช้ร่วมกับ L. helveticus) ไม่ได้ผลในผู้ป่วยกุมารเวชที่เป็น AGE (NEJM JW Emerg Med Jan 2019 และ N Engl J Med 2018; 379:2002 และ 2015)
          แม้การศึกษาปัจจุบันจะได้ทดสอบกับ Lactobacillus ต่างชนิดกัน แต่ผลลัพธ์ที่มีนัยสำคัญอย่างเดียวที่เห็นได้จาก probiotic เหล่านี้มี คือ ผลที่มีต่อค่าใช้จ่ายของพ่อแม่
          การลดลงเวลาพักอยู่โรงพยาบาลลง 6 ชั่วโมง ไม่นัยสำคัญทางคลินิก  แพทย์ไม่ควรสั่ง probiotic นี้ เพราะยังไม่ได้รับการพิสูจน์ในประเด็นที่คาดหวังว่าจะมีประโยชน์ในทางคลินิก