สถานการณ์ขยะในประเทศไทยเป็นหนึ่งในประเด็นทางสังคมที่หลายฝ่ายให้ความสำคัญในการร่วมกันปลูกจิตสำนึกและปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการจัดการขยะอย่างถูกวิธี ทั้งนี้ จากรายงานของกรมควบคุมมลพิษระบุว่า ในปี พ.ศ. 2565 ประเทศไทยมีปริมาณขยะมูลฝอยที่ไม่ได้รับ
การกำจัดอย่างถูกต้องถึง 7.1 ล้านตัน คิดเป็นร้อยละ 27.6 จากปริมาณทั้งหมดของปี ซึ่งอาจเกิดผลกระทบที่รุนแรงในอนาคต หากไม่มีกระบวนการจัดการขยะอย่างมีประสิทธิภาพ บริษัท มอนเดลีซ อินเตอร์เนชันแนล (ประเทศไทย) จำกัด ผู้ผลิตและจำหน่ายขนมและของว่างแบรนด์ชั้นนำระดับโลก จึงร่วมมือกับ กรุงเทพมหานครและแทรชลัคกี้ ริเริ่มโครงการ“โรงเรียนรักษ์โลก แยกขยะลุ้นโชคกับมอนเดลีซ”(Trash Right Program) ส่งเสริมความตระหนักรู้และสร้างแรงจูงใจในการจัดการขยะรีไซเคิลอย่างถูกวิธีให้แก่นักเรียนใน 4 โรงเรียนนำร่องในเขตกรุงเทพมหานคร ได้แก่ โรงเรียนวัดบึงทองหลาง โรงเรียนวัดคู้บอน (วัฒนานันท์อุทิศ) โรงเรียนวัดนิมมานรดี และโรงเรียนนาคนาวาอุปถัมภ์ ขับเคลื่อนการสร้างสิ่งแวดล้อมที่สะอาดและการสร้างคุณค่าอย่างยั่งยืน และได้สรุปผลการดำเนินโครงการระยะนำร่องช่วงเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2565 ถึงเดือนมีนาคม พ.ศ. 2566 ที่ผ่านมา ซึ่งบรรลุเป้าหมายตามวัตถุประสงค์ของโครงการเป็นอย่างดี โดยมีขยะที่ถูกนำไปรีไซเคิล 2,372 กิโลกรัม หรือ 2.3 ตัน ซึ่งเทียบเท่าการลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ได้ถึง 8.9 ตัน

คุณณัฐณี เกษมรัฐกุล หัวหน้าฝ่ายองค์กรสัมพันธ์และรัฐกิจสัมพันธ์ บริษัท มอนเดลีซ อินเตอร์เนชันแนล (ประเทศไทย) จำกัด กล่าวว่า “นับเป็นโอกาสอันดีที่พันธมิตรจากหลายภาคส่วนร่วมมือกันเพื่อปูทางสู่การสร้างโลกและสิ่งแวดล้อมที่ยั่งยืนภายใต้โครงการดังกล่าว นอกเหนือจากพันธกิจในการมุ่งส่งเสริมการบริโภคของว่างอย่างเหมาะสม บริษัทได้ดำเนินนโยบายในการขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงเชิงบวกในระยะยาวให้กับสิ่งแวดล้อมทั่วโลก โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อจะสร้างสิ่งแวดล้อมที่สะอาด และจัดการตามหลักเศรษฐกิจหมุนเวียน โดยเริ่มจากการลดปริมาณขยะในกระบวนการผลิตและการดำเนินงานของบริษัท รวมถึงการส่งเสริมการคัดแยกขยะในภาคส่วนชุมชน ซึ่งต้องขอขอบคุณกรุงเทพมหานคร และทั้ง 4 โรงเรียนภายใต้สังกัดกรุงเทพมหานคร รวมถึงแทรชลัคกี้ ที่ร่วมโครงการในระยะนำร่องนี้ และสร้างผลลัพธ์ที่เป็นรูปธรรมอย่างชัดเจน นับได้ว่าเป็นการเริ่มต้นที่ประสบผลสำเร็จอย่างมาก และหวังว่าความร่วมมือนี้จะมีการขยายผลการดำเนินงานของโครงการต่อไป”

โครงการ “โรงเรียนรักษ์โลก แยกขยะลุ้นโชคกับมอนเดลีซ” มีวัตถุประสงค์ในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืนตามหลัก เศรษฐกิจหมุนเวียน (circular economy) ซึ่งสอดคล้องกับแนวทางของกรุงเทพมหานคร โดยโครงการมีแนวทางหลักในการดำเนินงาน 3 ส่วน ได้แก่

1)      จัดอบรมเพื่อปลูกจิตสำนึกนักเรียน รวมถึงผู้ปกครอง คณะอาจารย์ และให้ความรู้วิธีการแยกขยะอย่างถูกวิธี

2)      จัดแคมเปญแยกขยะลุ้นรางวัล เพื่อสร้างแรงจูงใจให้กับเยาวชนและผู้ปกครอง

3)      นำขยะที่เก็บได้เข้าสู่การรีไซเคิล (Recycle) และอัพไซเคิล (Upcycle)

คุณศุภร คุ้มวงศ์ รองผู้อำนวยการสำนักการศึกษา รักษาราชการแทนผู้อำนวยการสำนักการศึกษา กล่าวว่า “ทางกรุงเทพมหานคร ขอขอบคุณบริษัทมอนเดลีซและแทรชลัคกี้ สำหรับความร่วมมือในการผลักดันโครงการ ‘โรงเรียนรักษ์โลก แยกขยะลุ้นโชคกับมอนเดลีซ’ ที่มุ่งเน้นให้เด็กรุ่นใหม่ได้เรียนรู้และตระหนักถึงผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม พร้อมลงมือแก้ไขปัญหา และดูแลรักษาสิ่งแวดล้อมด้วยตนเอง ปัญหาสิ่งแวดล้อมเป็นปัญหาระดับโลกที่หลายภาคส่วนให้ความสำคัญ ทั้งในประเทศและต่างประเทศ และหนึ่งในแนวทางแก้ไขปัญหาขยะอย่างยั่งยืนคือการจัดการปริมาณขยะภายใต้แนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน ด้วยการแยกขยะอย่างถูกวิธีตั้งแต่ต้นทาง เพื่อให้ง่ายต่อการนำไปต่อยอดในกระบวนการต่าง ๆ และสร้างมูลค่าเพิ่ม ทั้งนี้ ทางกรุงเทพมหานครหวังว่านักเรียนที่เข้าร่วมโครงการที่ดีและมีประโยชน์ในครั้งนี้จะมีโอกาสนำความรู้ที่ได้รับไปปฏิบัติ และเผยแพร่ให้แก่เพื่อนฝูงและครอบครัว และยังหวังเป็นอย่างยิ่งว่าทางโรงเรียนจะนำความรู้ดังกล่าวไปขยายผลในภาคหน้า”

คุณณัฐภัค อติชาตการผู้ร่วมก่อตั้งและกรรมการผู้จัดการ บริษัท แทรชลัคกี้ จํากัด กล่าวว่า “โครงการนี้ได้นำวิธีลุ้นรับและแลกรับรางวัลมาใช้เป็นกุศโลบายเพื่อทำให้การรีไซเคิลเป็นเรื่องสนุก โดยในขั้นเริ่มต้นนั้นเป็นการบรรยายให้ความรู้แก่นักเรียนและคุณครู แบ่งเนื้อหาเป็นสามส่วน ได้แก่ ปัญหามลพิษจากขยะ แนวคิด 3R (Reduce Reuse Recycle) ทั้งในภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ และแนวทางความร่วมมือกับมอนเดลีซ ซึ่งหลักๆ มีการแบ่งขยะเป็น 2 ส่วน ส่วนแรกของโรงเรียน ห้องเรียนแยกขยะ เพื่อนำไปสะสมแต้มแลกรางวัล และส่วนที่สองคือจากบ้าน ให้แต่ละครอบครัวแยกขยะเพื่อนำไปลุ้นรับรางวัล ขยะที่รวบรวมเสร็จแล้วจะนำมาสู่กระบวนการการรีไซเคิลและอัพไซเคิล ซึ่งกระบวนการดังกล่าวสอดคล้องกับนโยบาย BCG หรือ ‘โมเดลเศรษฐกิจสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน’”

โครงการ “โรงเรียนรักษ์โลก แยกขยะลุ้นโชคกับมอนเดลีซ” ในเฟสแรกที่เป็นโครงการนำร่อง ได้สรุปผลการดำเนินกิจกรรมในเฟสแรก ระหว่างเดือนธันวาคม พ.ศ. 2565 ถึงกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2566 ดังนี้

• มีห้องเรียนเข้าร่วม 185 ห้อง โดยมีจำนวนนักเรียนกว่า 5,600 คน


• มีขยะที่ได้รับการรีไซเคิล 2,372 กิโลกรัม หรือ 2.3 ตัน แบ่งเป็น กระดาษ (59%) พลาสติก (33%) แก้ว (7%) โลหะต่างๆ (1%)


• ขยะที่ได้รับการรีไซเคิลทั้งหมดเทียบเท่าการลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ได้ถึง 8.9 ตัน

เด็กหญิงธนัชชา สายไหม นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนนาคนาวาอุปถัมภ์ 1 ใน 4 โรงเรียนที่เข้าร่วมนำร่อง กล่าวว่า “การเข้าร่วมโครงการนี้ทำให้สนุกกับการคัดแยกขยะมากขึ้น ซึ่งก่อนหน้านี้ก็ทิ้งโดยไม่แยกขยะ โครงการนี้ช่วยปรับให้เราคิดก่อนทิ้ง และยังได้รับความรู้มากมายจากการอบรม เช่น ประเภทของขยะ การแยกประเภทของขยะตามสีถังขยะ ซึ่งมีอยู่หลายๆ จุดในโรงเรียน รวมถึงในห้องเรียน คุณครูนำถุงมาไว้ให้ทิ้งขวดน้ำ เมื่อดื่มน้ำจากขวดเสร็จก็ต้องทิ้งให้ถูกวิธี แยกตามประเภทของขวด เพื่อนๆ ในชั้นเรียนก็ให้ความร่วมมือกับโครงการนี้เป็นอย่างดี ในส่วนครอบครัวก็นำขวดน้ำพลาสติกต่างๆ มาสะสม เมื่อมีปริมาณมากพอก็นำไปขาย ทำให้มีรายได้เพิ่มจากการคัดแยกขยะ และยังนำขยะเหล่านี้มาสร้างสรรค์ เพิ่มมูลค่าขยะได้อีกด้วย”

เด็กชายพบธรรม สืบประยูร นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนวัดคู้บอน (วัฒนานันท์ อุทิศ) กล่าวว่า “ภูมิใจอย่างยิ่งที่ได้ร่วมในโครงการนี้ ก่อนหน้านี้ก็ไม่ได้สนใจแยกขยะเพราะไม่รู้ว่าถังขยะหลายสีมีไว้เพื่ออะไร แต่พอได้รู้จากที่พี่ๆ มาสอน ก็สนุกกับการแยกขยะแต่ละประเภทได้ถูกต้องและถูกวิธี เพื่อนร่วมห้องและครอบครัวก็ร่วมมือร่วมใจกันคัดแยกขยะ ก็จะยังคงทำแบบนี้ไปเรื่อยๆ ให้ติดเป็นนิสัย และอยากเชิญชวนทุกๆ คนให้สนใจการคัดแยกขยะที่ทำได้ง่าย ๆ เพื่อช่วยกันสร้างโลกที่สะอาดมากขึ้นในอนาคต”