โรคอิไตอิไต (ญี่ปุ่น: イタイイタイ病 ; อังกฤษ: Itai-itai disease) เป็นโรคชนิดหนึ่งเกิดจากแคดเมียม ชื่อโรคอิไตอิไต มาจากภาษาญี่ปุ่น ที่มาจากเสียงร้องของผู้ป่วย (ค าว่า อิไต-อิไต แปลว่า โอ๊ย โอ๊ย) แสดงถึงความเจ็บปวด โรคอิไตอิไต พบครั้งแรกในประเทศญี่ปุ่น แถบแม่น้ าจินสุ เขตโตยามา พ.ศ. 2493 เนื่องมาจากมีการทิ้งขี้แร่จากการท าเหมืองสังกะสีลงในแม่น้ าสายนี้ ขี้แร่นี้มีแคดเมียมปนเปื้อนอยู่ ชาวบ้านที่ใช้น้ำจากแม่น้ำหรือได้รับแคดเมียมทางอ้อมจากแม่น้ำ เกิดเป็นโรคไต กระดูกผุ เจ็บปวดบริเวณหลังและเอวอย่างรุนแรงมาก และการมีเด็กพิการในอัตราสูงผิดปกติ จึงเป็นที่มาของโรคอิไต-อิไต

อาการ
ปวดแขน ขา (extremity pain), มีวงแหวนแคดเมียม (yellow ring), ปวดกระดูก
(Bone pain), ปวดข้อ (joint pain), มีความผิดปกติที่กระดูกสันหลัง ทำให้มีลักษณะเตี้ย หลังค่อม อาการระยะสุดท้าย ได้แก่ เบื่ออาหารน้ำหนักลด มีความผิดปกติของ เมทาบอลิซึม โดย
ส่วนใหญ่ เสียชีวิตจากภาวะไตวาย และการเสียสมดุลของเกลือแร่ (Electrolyte Imbalance)
มักพบได้ 2 ลักษณะ คือ
1) ความเป็นพิษเฉียบพลัน จากการหายใจเอาฝุ่น ละอองไอแคดเมียม แล้วมีอาการ
ภายหลังสัมผัส 2-3 ชั่วโมง โดยมีอาการไอ เจ็บหน้าอก เหงื่อออก หนาวสั่นคล้ายอาการติดเชื้อทั่วไป มีอาการระคายเคืองอย่างแรงในปอด
หายใจล าบาก ไอ และอ่อนเพลีย
2) ความเป็นพิษแบบเรื้อรัง ผลกระทบต่อทางเดินหายใจ ไตถูกท าลาย ท าให้เกิดเป็นนิ่วในปัสสาวะได้

การติดต่อ
1.ทางปาก โดยการกินอาหารที่มีการปนเปื้อนของแคดเมี่ยม เช่น อาหารทะเล
2.ทางจมูก โดยการหายใจเอาควัน หรือฝุ่นของแคดเมี่ยมเข้า ไป เช่น ในเหมืองสังกะสี

ขอบคุณข้อมูลจาก คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร