ผด (Miliaria) คือ การอุดตันของท่อระบายเหงื่อ จึงไม่สามารถขับของเหลวนี้ออกไปได้ โดยเฉพาะช่วงฤดูร้อนทำให้เกิดตุ่ม ผื่น คัน ตามบริเวณอวัยวะบนร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นใบหน้า ข้อพับ สามารถพบในผู้ป่วยวัยเด็กทารก ผู้ใหญ่บางราย แม้ภาวะนี้ไม่เป็นอันตรายถึงแก่ชีวิตหรือทุพพลภาพก็ตาม แต่อาจส่งผลต่อการดำเนินกิจกรรมในชีวิตประจำวัน
ผดร้อนเกิดจากอะไร
นอกจากความร้อนจากสภาพอากาศตามภูมิประเทศแล้ว ยังมีสาเหตุอื่น ๆ ที่ทำให้เกิดการอุดตันของต่อมเหงื่อ ได้แก่
- สวมใส่เสื้อผ้ารัดรูป
- น้ำหนักเกินเกณฑ์มาตรฐาน
- หลังออกกำลังกายหรือเล่นกีฬา
- ใช้เครื่องนุ่งห่มบางชนิดที่กักเก็บเหงื่อ
- การใช้ผลิตภัณฑ์โลชั่นบำรุงผิวในปริมาณมากจนเกินไป
- สำหรับทารกพัฒนาการของรูขุมขนยังไม่สมบูรณ์
อาการผดร้อน
สามารถแบ่งแยกออกเป็นตามลักษณะของผดร้อน ดังนี้
Miliaria Crytallina
- ลักษณะผื่นจะเป็นตุ่มใส เล็ก แตกง่าย ไม่คัน
- ผู้ป่วยวัยเด็กจะขึ้นบริเวณใบหน้า ทรวงอกส่วนบน ผู้ใหญ่จะอยู่ช่วงลำตัว
Miliaria Rubra
- เป็นผื่นตุ่มแดง
- คัน อาจถึงขั้นแสบร้อน
- มักจะขึ้นอยู่ส่วนบนของลำตัว
Miliaria Pustulosa
- เกิดตุ่มหนอง สามารถติดเชื้อจากการเกาได้
Miliaria Profunda
- ผดร้อนแบบเรื้อรัง ผื่นเป็นตุ่มนูนสีขาว
- อยู่บริเวณลำตัวและขาส่วนบน
การรักษาผดร้อน
- อยู่ในสภาพแวดล้อมอากาศที่เย็น
- ใช้ผ้าเย็นประคบผิวหนัง
- หลังอาบน้ำปล่อยให้ผิวแห้งเอง หลีกเลี่ยงการใช้ผ้าขนหนูเช็ดตรงผด ผื่น
- รับประทานยาแก้แพ้
- ใช้ผลิตภัณฑ์เพิ่มความชุ่มชื้นให้ผิว เช่น Anhydrous Lanolin คาลาไมน์ ขี้ผึ้ง
- หากอาการรุนแรงอาจได้รับสเตียรอยด์
- ยาปฏิชีวนะถ้าติดเชื้อแบคทีเรีย
สำหรับเด็ก
- อาบน้ำเย็น นำผ้าเปียกมาวางบนบริเวณที่เกิดผด
- ตัดเล็บสั้น สวมถุงมือ ไม่ควรเกา
การป้องกันผดร้อน
- เลือกเสื้อผ้าไม่หนา รัดสัดส่วนจนเกินไป ถ่ายเทความร้อนสะดวก
- หลีกเลี่ยงการตากแดด
- ใช้ครีมกันแดดทาผิวหนังบริเวณอวัยวะนอกร่มผ้า
- ทำความสะอาดชำระล้างร่างกายด้วยการอาบน้ำ
- ไม่ใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงผิวประเภทน้ำมันที่ส่งผลต่อการอุดตัน
ผู้ที่เป็นผดร้อนแล้วมีไข้ คันไม่หยุด ปวด ผ่านไปหลายวันยังไม่บรรเทา รีบมาพบแพทย์ทันที เพราะอาจติดเชื้อบางชนิด หรือเป็นโรคอื่น ๆ เพราะผด ผื่น สามารถวินิจฉัยด้วยการสังเกตความผิดปกติภายนอกทางผิวหนังได้ ทั้งนี้ ผู้ปกครองควรดูแลบุตรหลานในวัยกำลังน่ารัก ซุกซนเป็นพิเศษ การใช้แป้งเย็น ผ้าอ้อมที่ไม่ถูกสุขลักษณะ เด็กจะเกิดการอุดตันและระคายเคืองได้
ขอขอบคุณแหล่งที่มาข้อมูล : https://www.petcharavejhospital.com/th/Article/article_detail/Miliaria
