วารสารการแพทย์เภสัชกรรมเวชกรรม เจาะข่าวตลาดยา : www.medi.co.th

Tirzepatide (Mounjaro) ว่าที่ยาลดน้ำหนักตัวใหม่ที่กำลังอยู่ในขั้นตอนของการศึกษาทางคลินิกในระยะท้าย ๆ ถูกจับตาว่าจะได้รับการรับรองจากสำนักงานอาหารและยาของสหรัฐอเมริกา (Food and Drug Administration) หรือ FDA ในเร็ว ๆ นี้ ในข้อบ่งใช้เป็นยาลดน้ำหนัก หรือใช้ใน chronic weight management ร่วมกับ standard of care นั่นก็คือ การควบคุมอาหารและการออกำลังกาย สำหรับผู้ที่มีภาวะน้ำหนักเกิน (overweight) หรือเป็นโรคอ้วน (obesity) หลังจากมีข้อมูลจากการศึกษาทางคลินิกที่หนักแน่นว่า tirzepatide สามารถลดน้ำหนักลงได้ดีกว่าอย่างมีนัยสำคัญเมื่อเทียบกับ placebo

เมื่อวันที่ 27 กรกฎาคม 2566 Eli Lilly and Company หรือ Lilly ได้เผยแพร่ผลลัพธ์หลักของ 2 การศึกษาทางคลินิกที่มีชื่อว่า SURMOUNT-3 และ SURMOUNT-4 ซึ่งถือเป็น landmark trials ของ tirzepatideใน SURMOUNT program ที่มุ่งประเมินประสิทธิภาพและความปลอดภัยของ tirzepatide ในข้อบ่งใช้สำหรับเป็นยาลดน้ำหนัก หรือใช้ใน chronic weight managementร่วมกับ standard of careโดยในทั้ง 2 การศึกษานี้พบว่าผู้เข้าร่วมการศึกษาที่มีภาวะน้ำหนักเกิน หรือเป็นโรคอ้วนที่ได้รับ tirzepatide (maximum tolerated dose 10 หรือ 15 mg ฉีดเข้าชั้นใต้ผิวหนังเพียงสัปดาห์ละครั้ง) หลังจากการทำ intensive lifestyle intervention (low-calorie diet, exercise และ counseling sessions) หรือได้รับการรักษาด้วย tirzapatide ต่อเนื่องไปอีกหลังจากการทำ intensive lifestyle intervention สามารถลดน้ำหนักลงได้เฉลี่ยถึง 26.6% (for the efficacy estimand คือ efficacy prior to discontinuation of study drug)

SURMOUNT-3 เป็นการศึกษาทางคลินิกแบบ multicenter, randomized, double-blind, parallel, placebo-controlled ที่มุ่งประเมินประสิทธิภาพและความปลอดภัยของ tirzepatide (maximum tolerated dose 10 หรือ 15 mg ฉีดเข้าชั้นใต้ผิวหนังเพียงสัปดาห์ละครั้ง) เปรียบเทียบกับ matching placebo เป็นเวลา 72 สัปดาห์ ในผู้ใหญ่ (อายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป) ที่มีภาวะน้ำหนักเกิน (มี body mass index หรือ BMI เท่ากับหรือมากกว่า 27 kg/m² และมี weight-related comorbidities อย่างน้อย 1 อย่าง (hypertension, dyslipidemia, obstructive sleep apnea หรือ cardiovascular disease) แต่ไม่ได้เป็นโรคเบาหวาน จำนวน 806 คน(มีน้ำหนักเฉลี่ย 109.5 กิโลกรัม เมื่อเริ่มต้นการศึกษา) โดยเริ่มด้วยช่วง intensive lifestyle intervention lead-in period เป็นเวลา 12 สัปดาห์ แล้วตามด้วยช่วง randomized, double-blind, parallel, placebo-controlled เป็นเวลา 72 สัปดาห์ โดยมีผู้เข้าร่วมการศึกษาจำนวน 579 คน ที่สามารถลดน้ำหนักลงได้อย่างน้อย 5% (น้ำหนักลดลงได้เฉลี่ย 6.9%) ในช่วง intensive lifestyle intervention lead-in period ซึ่งถูกนำมาสุ่ม (1:1) ออกเป็น 2 กลุ่ม เพื่อเข้าสู่ช่วง randomized, double-blind, parallel, placebo-controlledโดยกลุ่มหนึ่งได้รับ tirzepatide (maximum tolerated dose 10 หรือ 15 mg ฉีดเข้าชั้นใต้ผิวหนังเพียงสัปดาห์ละครั้ง) ขณะที่อีกกลุ่มหนึ่งได้รับ matching placebo

ผลการศึกษาในช่วง 72-week, randomized, double-blind, parallel, placebo-controlled พบว่า กลุ่มที่ได้รับ tirzepatide สามารถลดน้ำหนักลงได้เพิ่มเติมอีกโดยเฉลี่ย 21.1% ขณะที่กลุ่มที่ได้รับ matching placebo มีน้ำหนักเพิ่มขึ้นโดยเฉลี่ย 3.3% (for a placebo-adjusted net weight change of -24.5% สำหรับกลุ่มที่ได้รับ tirzepatide) ขณะเดียวกันพบว่า 94.4% ของกลุ่มที่ได้รับ tirzepatide สามารถลดน้ำหนักลงได้อย่างน้อย 5% ในช่วง 72-week, randomized, double-blind, parallel, placebo-controlled ขณะที่แค่เพียง 10.7% ของกลุ่มที่ได้รับ matching placebo ที่สามารถลดน้ำหนักลงได้อย่างน้อย 5% ในช่วงเดียวกัน

SURMOUNT-4 เป็นการศึกษาทางคลินิกแบบ multicenter, randomized, double-blind, parallel, placebo-controlled trial เช่นเดียวกับ SURMOUNT-3 โดยมุ่งประเมินประสิทธิภาพและความปลอดภัยของ tirzepatide (maximum tolerated dose 10 หรือ 15 mg ฉีดเข้าชั้นใต้ผิวหนัง เพียงสัปดาห์ละครั้ง) เปรียบเทียบกับ matching placebo ในผู้ใหญ่ (อายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป) ที่มีภาวะน้ำหนักเกิน (มี body mass index หรือ BMI เท่ากับหรือมากกว่า 27 kg/m² และมี weight-related comorbidities อย่างน้อย 1 อย่าง (hypertension, dyslipidemia, obstructive sleep apnea หรือ cardiovascular disease) แต่ไม่ได้เป็นโรคเบาหวาน จำนวน 783 คน โดยเริ่มด้วยช่วง 36-week open-label lead-in period ที่ผู้เข้าร่วมการศึกษาทั้งหมดต่างก็ได้รับ tirzepatide (maximum tolerated dose 10 หรือ 15 mg ฉีดเข้าชั้นใต้ผิวหนัง เพียงสัปดาห์ละครั้ง) ซึ่งเมื่อครบ 36 สัปดาห์ของช่วง open-label lead-in period มีผู้เข้าร่วมการศึกษาจำนวน 670 คน ที่สามารถลดน้ำหนักลงได้ถึง 21.1% จากน้ำหนักตัวเฉลี่ย 107.3 กิโลกรัม เมื่อเริ่มต้นการศึกษา ซึ่งผู้เข้าร่วมการศึกษาจำนวน 670 คนนี้ ถูกนำมาสุ่ม (1:1) เพื่อเข้าสู่ช่วง 52-week double-blind treatment period โดยผู้ป่วยกลุ่มหนึ่งได้รับ tirzepatide ต่อเนื่องไปอีก ขณะที่อีกกลุ่มหนึ่งถูกเปลี่ยนจากที่เคยได้รับ tirzepatide มาเป็น matching placebo สำหรับเป้าประสงค์หลักของการศึกษานี้ก็คือ การแสดงให้เห็นว่า tirzepatide มีประสิทธิภาพเหนือกว่า matching placebo ในการ maintain weight loss ตลอดช่วง 88 สัปดาห์ของการศึกษา

ผลการศึกษาในช่วง 52-week double-blind treatment period พบว่า กลุ่มที่ได้รับ tirzepatide สามารถลดน้ำหนักลงได้เพิ่มเติมอีกโดยเฉลี่ย 6.7% ขณะที่กลุ่มที่ได้รับ matching placebo มีน้ำหนักเพิ่มขึ้นโดยเฉลี่ย 14.8% (for a placebo-adjusted net weight change of -21.4% สำหรับกลุ่มที่ได้รับ tirzepatide) ขณะเดียวกันพบว่ากลุ่มผู้เข้าร่วมการศึกษาที่ได้รับ tirzepatide ตั้งแต่เริ่มต้นต่อเนื่องไปจนถึง 88 สัปดาห์ของการศึกษา สามารถลดน้ำหนักลงได้โดยเฉลี่ยถึง 26.0% ดังนั้น การศึกษานี้จึงสรุปได้ว่า tirzepatide มีประสิทธิภาพเหนือกว่าอย่างมากเมื่อเทียบกับ matching placebo ในการ maintain long-term weight loss

อนึ่ง tirzepatide เป็นยาลดระดับน้ำตาลในเลือดตัวใหม่และตัวแรกในกลุ่มที่ออกฤทธิ์เป็น dual glucose-dependent insulinotropic polypeptide (GIP) และ glucagon-like peptide-1 (GLP-1) receptor agonist โดยในเดือนพฤษภาคม ปี 2565 FDA ได้ให้การรับรอง tirzepatide (Mounjaro) injection สำหรับใช้เสริมเข้ากับการควบคุมอาหารและการออกกำลังกาย เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยเบาหวาน ชนิดที่ 2 ที่มีอายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป