วารสารการแพทย์เภสัชกรรมเวชกรรม เจาะข่าวตลาดยา : www.medi.co.th

"ละมุด (Sapodilla) ผลรูปไข่ผิวเปลือกบางมีสีน้ำตาลมีไคลปกคลุมทั่วผลเนื้อนุ่มชุ่มน้ำรสชาติหวานฉ่ำมีกลิ่นหอม"
ละมุด (Sapodilla) เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางเป็นทรงพุ่มทึบผลมีลักษณะรูปไข่ปลายรีแหลมผิวเปลือกบางผลอ่อนมีสีเขียวมียางสีขาวขุ่นผลสุกมีสีน้ำตาลมีไคลปกคลุมทั่วผลไม่มียางเนื้อมีสีน้ำตาลจะมีเมล็ดรียาวสีดำอยู่ข้างในเนื้อมีเนื้อนุ่มฉ่ำน้ำมีรสชาติหวานฉ่ำมีกลิ่นหอมมีถิ่นกำเนิดในทวีปอเมริกากลางประเทศเม็กซิโกประเทศอินเดียและเป็นที่นิยมปลูกกันมากในหลายประเทศที่มีอากาศร้อนละมุดที่ปลูกในประเทศไทยมีหลายพันธุ์มีคุณประโยชน์และมีสรรพคุณทางยาหลายอย่างนำมาเป็นผลไม้ใช้รับประทานใช้ทำเครื่องดื่มต่าง ๆ ได้
พืชผลไม้สมุนไพร
ละมุด :Sapodilla
ชื่อวิทยาศาสตร์ :Manilkara zapota
อยู่ในวงศ์ :Sapotaceae
ละมุดเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางต้นเป็นทรงพุ่มทึบมีใบเดี่ยวยาวรีดอกออกเป็นช่อผลมีลักษณะรูปไข่ปลายรีแหลมผิวเปลือกบางผลอ่อนมีสีเขียวมียางสีขาวขุ่นผลสุกมีสีน้ำตาลมีไคลปกคลุมทั่วผลไม่มียางเนื้อมีสีน้ำตาลจะมีเมล็ดรียาวสีดำอยู่ข้างในเนื้อมีเนื้อนุ่มชุ่มน้ำมีรสชาติหวานฉ่ำมีกลิ่นหอมละมุดที่ปลูกในประเทศไทยมีหลายสายพันธุ์
ลำต้นเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางเป็นทรงพุ่มทึบมีกิ่งก้านขยายกว้างลำต้นมีลักษณะกลม ๆ เป็นไม้เนื้อแข็งเหนียวมีเปลือกแข็งมียางสีขาวทั่วลำต้นเปลือกต้นอ่อนมีสีน้ำตาลเปลือกต้นแก่มีสีเทา
รากเป็นระบบแก้วมีลักษณะกลม ๆ แทงลึกลงในดินมีรากแขนงรากฝอยขนาดเล็ก ๆ แทงกระจายรอบ ๆ บริเวณรอบ ๆ ลำต้นมีสีน้ำตาล
ใบจะออกเป็นใบเดี่ยวออกเรียงตรงข้ามกันใบมีลักษณะทรงยาวรีผิวใบเรียบเป็นมันด้านบนสีเขียวเข้มด้านล่างมีสีอ่อนกว่า
ดอกจะออกดอกเป็นช่อกลีบดอกมีสีเหลืองนวลกลีบเลี้ยงมีสีเขียวอมเหลืองมีกลิ่นหอมมีก้านดอกยาวดอกจะออกตามซอกใบหรือใกล้ปลายกิ่ง

ผลมีลักษณะรูปไข่ปลายรีแหลมผิวเปลือกบางผลอ่อนมีสีเขียวมียางสีขาวขุ่นมีรสฝาดผลสุกมีสีน้ำตาลมีไคลปกคลุมทั่วผลไม่มียางเนื้อมีสีน้ำตาลจะมี เมล็ดรียาวสีดำอยู่ข้างในเนื้อมีเนื้อนุ่มฉ่ำน้ำมีรสชาติหวานฉ่ำมีกลิ่นหอม
เมล็ดมีลักษณะทรงรียาวหัวท้ายแหลมจะอยู่ข้างในเนื้อมีสีดำผิวเรียบลื่นแข็งมี 3-5 เมล็ดต่อผล
ประโยชน์และสรรพคุณของละมุด
มีวิตามินเอมีวิตามินซีมีธาตุแคลเซียมมีฟอสฟอรัสมีวิตามินบี 2 มีวิตามินบี 3 มีวิตามินบี 1 มีวิตามิน 5 มีวิตามินบี 6 มีวิตามินบี 9 มีโปรตีนมีธาตุเหล็กมีธาตุแมกนีเซียมมีคาร์โบไฮเดรตมีเส้นใยมีโพแทสเซียมมีพลังงานมีโซเดียมมีสังกะสีมีไขมันมีเบต้าแคโรทีน
ช่วยป้องกันโรคหวัดใช้เป็นยาบำรุงกำลังช่วยบำรุงร่างกายช่วยให้สดชื่นแก้โรคบิดช่วยถ่ายพยาธิช่วยระบบขับถ่ายแก้ท้องผูกช่วยป้องกันโรคมะเร็งลำไส้ช่วยบำรุงสายตาช่วยสมานแผลช่วยบำรุงกระดูกช่วยบำรุงฟันช่วยย่อยอาหารช่วยบำรุงกล้ามเนื้อช่วยบำรุงหัวใจช่วยบำรุงผิวพรรณ
ข้อควรระวัง
ละมุดมีน้ำตาลมากสำหรับผู้ที่เป็นโรคเบาหวานไม่ควรรับประทานมากเกินไป
การปลูกขยายพันธุ์ละมุด
ละมุดสามารถปลูกได้ในดินทุกชนิดดินร่วนปนทรายจะเติบโตได้ดีการปลูกละมุดทำได้หลายวิธีโดยใช้การตอนกิ่งการเสียบยอดการเพาะเมล็ดการทาบกิ่ง
ปลูกโดยวิธีการตอนกิ่งจะนิยมมากกว่านำกิ่งพันธุ์เพาะชำในถุงพลาสติกรดน้ำให้ชุ่มวางไว้ในที่แดดร่ม ๆ แล้วต้นจะเริ่มงอกยาวเพิ่มขึ้นใช้เวลาเพาะประมาณ 1 ปีเพื่อให้ต้นละมุดสมบูรณ์เต็มที่แล้วจึงนำมาปลูกลงในแปลงให้ระยะห่างระหว่างต้นประมาณ 8×8 เมตร
การดูแลรักษาละมุด
ละมุดชอบอากาศร้อนชอบแสงแดดเพียงพอต้องให้น้ำเพียงพอระบายน้ำดีดินไม่แฉะช่วงปลูกแรก ๆ ให้รดน้ำวันละครั้งเมื่อเติบโตขึ้นก็ให้น้ำเป็นระยะ ๆ ให้ดูแลตัดแต่งกิ่งบ้างจะได้ไม่สูงเกิน
การเก็บเกี่ยวผลผลิตละมุด
ละมุดจะให้ผลผลิตใช้เวลาประมาณ 3-4 ปีจึงจะออกผลผลิตและจะออกผลผลิตเรื่อย ๆ ตลอดทั้งปีสังเกตที่ขนาดผลโตเต็มที่มีเปลือกสีน้ำตาลทั่วผลแสดงว่าผลสุกแล้วให้เก็บโดยใช้กรรไกรตัดขั้วแต่ต้องระวังการทำหล่นอาจทำให้เสียหายได้แล้วจะนำมาพักบ่มไว้ให้ผลสุกเต็มที่
การเก็บรักษาละมุด
เราจะนำละมุดที่สุกเต็มที่แล้วนำมาวางไว้ในที่อากาศถ่ายเทจะเก็บรักษาไว้ได้นานโดยไม่ต้องแช่ตู้เย็น