กระท่อมอาจก่ออันตรายต่อตับ

Steven Reinberg

การเสริมด้วยสมุนไพรที่นิยมกันแพร่หลาย คือ กระท่อมอาจทำให้ตับเสียหายได้  นักวิจัยเตือน
          กระท่อมมีจำหน่ายในร้านขายยาสูบและบนออนไลน์อย่างแพร่หลาย  เป็นผลิตภัณฑ์พืชจากต้น Mitragyna speciosa พืชจากป่าดงดิบที่พบในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้  ด้วยขนาดยาต่ำ ๆ จะออกฤทธิ์เป็นสารกระตุ้น แต่ในขนาดยาที่สูงจะออกฤทธิ์เหมือนยา opioid
          การใช้กระท่อมพุ่งสูงขึ้นมาก ตั้งแต่เริ่มมีการแพร่หลายของยา opioid และการเสียชีวิตกว่า 90 ชีวิต มีความเกี่ยวข้องกับกระท่อม คณะผู้วิจัยกล่าว
          “มีความเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับการใช้กระท่อม และหนึ่งในความเสี่ยงนั้น คือ การเสียหายของตับซึ่งอาจเป็นผลจากการใช้กระท่อม” William Eggleston ผู้ช่วยศาสตราจารย์คลินิกที่ School of Pharmacy แห่ง Binghamton University- State University of New York  ซึ่งไม่ได้มีส่วนร่วมในการศึกษานี้ แต่เป็นผู้รีวิวผลการค้นพบข้างต้น
          มีผู้ป่วย 8 คน ที่ได้รับรายงานถึงความเสียหายของตับซึ่งเกี่ยวข้องกับผลิตภัณฑ์กระท่อมในการศึกษาครั้งนี้  Eggleston กล่าวว่า นี่อาจจะเหมือนกับปริมาณไม่มาก แต่พอเพียงที่จะทำให้มีปัญหาได้
          “เราอาจต้องประเมินใหม่ว่าควรจะให้มียานี้จำหน่ายเป็นผลิตภัณฑ์เสริมอาหารหรือไม่”
          ไม่เหมือนกับยาที่ควบคุมโดยใบสั่งยา ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารไม่จำเป็นต้องขอความเห็นชอบจากองค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกา (U.S. Food and Drug Administration: FDA)
          และแม้ว่ากระท่อมจะเป็นผลิตภัณฑ์เสริมจากสมุนไพรที่ถูกต้องตามกฎหมาย แต่ FDA ได้เตือนให้ระวังการใช้  และเรียกกระท่อมว่า “เหมือนยา opioid” และแสดงความวิตกกังวลว่าอาจมีความเสี่ยงต่อการติดยาได้
          ผู้ป่วยบางรายบอกว่า เขามีประสบการณ์ที่ดีกับกระท่อมในการรักษาอาการเจ็บปวด ความผิดปกติทางอารมณ์ และการติดยา opioid  Eggleston กล่าว
          “อย่างไรก็ตาม จริง ๆ แล้วเราไม่มีหลักฐานในวรรณกรรมทางการแพทย์ที่จะมาสนับสนุนเรื่องนั้น” เขากล่าวและว่า “ดังนั้น เมื่อไรก็ตามที่ได้มีโอกาสคุยกับผู้ป่วยที่กำลังใช้กระท่อม แม้จะมีประสบการณ์ในทางที่เป็นบวก แต่แน่นอนที่หมอได้เตือนผู้ป่วยให้ระวังว่ามีความเสี่ยงที่เป็นไปได้มาก  มันเป็นสารที่ค่อนข้างจะไม่มีการกำกับควบคุม และที่บอกว่า มันใช้ได้ผลนั้น เรายังไม่ทราบจริง ๆ”
          สำหรับการศึกษาครั้งนี้ คณะทำงานที่นำโดย Dr. Victor Navarro หัวหน้าสาขาวิทยาทางเดินอาหารที่ Albert Einstein Healthcare Network ในฟิลาเดลเฟีย ได้ศึกษาผู้ป่วย 404 คน ที่ตับได้รับความเสียหายจากผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร พบว่ามีอยู่ 8  คน ซึ่งเกิดปัญหาระหว่างปี 2007 และ 2017 และมีความเกี่ยวข้องกับกระท่อม
          ผู้ป่วย 5 คน ใช้กระท่อมเพื่อให้รู้สึกมีความสุข และมี 1 คน ใช้เพื่อรักษาอาการปวดข้อ ทั้งหมดใช้ผลิตภัณฑ์เสริมเป็นเวลา 2 ถึง 6 สัปดาห์ ก่อนสัญญาณความเสียหายของตับจะปรากฏ
          ผู้ป่วย 5 คน เป็นโรคดีซ่าน (ภาวะตัวเหลือง)  6 คน มีอาการคัน  5 คน ปวดท้อง และ 3 คน เป็นไข้  ผู้ป่วยทั้ง 6 คนเข้ารับการรักษาตัวในโรงพยาบาลและทั้งหมดมีอาการดีขึ้นโดยไม่ต้องปลูกถ่ายตับ
          Dr. David Bernstein หัวหน้าสาขาวิทยาตับ ที่ Northwell Health ใน Manhasset นครนิวยอร์ก กล่าวว่า การศึกษานี้เตือนให้รู้ว่าผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่จำหน่ายทั่วไปซึ่งประชาชนคิดว่าปลอดภัยนั้นจริง ๆ แล้วมันไม่ใช่
          “ประชาชนควรทราบถึงผลการค้นพบครั้งนี้และจะต้องระมัดระวังมาก ๆ ในการอ่านฉลากแสดงส่วนประกอบของยาที่ตนเองจะใส่เข้าปาก Dr. Bernstein ซึ่งไม่ได้มีส่วนร่วมในการศึกษาครั้งนี้กล่าว
          เนื่องจากมันเป็นอันตราย จึงควรหลีกเลี่ยงกระท่อม Dr. Bernstein เตือนและว่า “ไม่ควรสนใจผลิตภัณฑ์ที่จำหน่ายโดยทั่วไปซึ่งบรรจุส่วนประกอบนี้” เขากล่าว
          Navarro ได้นำเสนอผลการค้นพบครั้งนี้ต่อที่ประชุม American Association for the Study of Liver Diseases ในบอสตัน  การวิจัยที่นำเสนอต่อที่ประชุมถือว่าเป็นงานเบื้องต้นจนกว่าจะมีการเผยแพร่ในวารสารที่ผ่านการตรวจสอบของคณะผู้เชี่ยวชาญแล้ว