ทำไมกินอิ่มแล้วง่วง? เข้าใจเรื่องใกล้ตัว เรื่องธรรมชาติหรือสัญญาณสุขภาพ วิธีลดอาการง่วงหลังมื้ออาหาร
หลายคนคงเคยมีประสบการณ์แบบเดียวกัน เมื่อเพิ่งกินข้าวอิ่มๆ โดยเฉพาะมื้อกลางวันได้ไม่นาน ก็รู้สึกหนังตาหนักขึ้น สมองตื้อ ร่างกายเหมือนจะเข้าสู่โหมดหลับทันที อาการนี้เรียกว่า “Food Coma” หรืออาการ “กินแล้วง่วง” นั่นเอง
คำพูดติดตลกที่ “พอหนังท้องตึง หนังตาก็หย่อน” แม้ดูเหมือนเป็นเรื่องปกติ แต่แท้จริงแล้วอาจสะท้อนหลายกลไกของร่างกาย และบางกรณีอาจเป็นสัญญาณปัญหาสุขภาพที่ไม่ควรมองข้าม
ทำไมกินอิ่มแล้วง่วง?
กลไกหลักคือ ร่างกายต้องใช้พลังงานในการย่อยอาหาร เลือดจึงถูกส่งไปเลี้ยงระบบทางเดินอาหารมากขึ้น ทำให้สมองได้รับเลือดลดลงเล็กน้อย จึงเกิดอาการง่วงคล้ายๆ เวลาที่เราเพลีย
อีกปัจจัยหนึ่งคือ อาหารที่เรากิน โดยเฉพาะคาร์โบไฮเดรตและน้ำตาลสูง จะทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดพุ่งขึ้นเร็ว แล้วตกลงมาอย่างรวดเร็ว ส่งผลให้สมองขาดความสมดุลของพลังงาน จนเกิดอาการง่วงหรือมึนหัวได้
นอกจากนี้ อาหารบางชนิดอย่างโปรตีนและกรดอะมิโน ทริปโตแฟน ที่พบในเนื้อสัตว์ ไข่ และนม ยังไปกระตุ้นการสร้าง เซโรโทนิน และเมลาโทนิน ซึ่งเป็นสารที่เกี่ยวข้องกับการนอนหลับ นี่คือเหตุผลว่าทำไมหลังทานอาหารเย็นที่หนักๆ หลายคนจึงอยากทิ้งตัวลงเตียงทันที
แค่เรื่องธรรมชาติ หรือสัญญาณโรค?
อาการง่วงหลังทานอาหารส่วนใหญ่ถือเป็นภาวะปกติ แต่ถ้าเกิดบ่อยผิดปกติ รุนแรง หรือมาพร้อมอาการอื่นๆ เช่น ใจสั่น เหงื่อออกมาก สั่น มือเท้าเย็น หรือหิวบ่อย อาจเป็นสัญญาณของโรคที่ควรระวัง เช่น
• เบาหวานระยะเริ่มต้น : การง่วงบ่อยหลังอาหารโดยเฉพาะร่วมกับอาการกระหายน้ำ ปัสสาวะบ่อย น้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุ เป็นสัญญาณเตือนสำคัญ
• โรคทางเดินอาหารบางชนิด : เช่น การย่อยผิดปกติ โรคกรดไหลย้อน หรือปัญหาลำไส้ ทำให้ระบบการย่อยทำงานหนักกว่าปกติ จนเกิดอาการเพลียตามมา
วิธีลดอาการง่วงหลังมื้ออาหาร
แม้อาการง่วงหลังทานอาหารจะเลี่ยงไม่ได้ทั้งหมด แต่สามารถบรรเทาได้ด้วยการปรับพฤติกรรม เช่น
• กินอาหารให้พอดี ไม่อิ่มจนเกินไป
• เคี้ยวอาหารให้ละเอียด และลดความรีบร้อนในการกิน
• เลือกผลไม้หวานน้อยแทนขนมหวาน เช่น แอปเปิล ฝรั่ง ส้มโอ
• หลังอาหาร 10–15 นาที ลองขยับเบาๆ เช่น เดินเล่น ยืดเส้น หรือพูดคุย เพื่อกระตุ้นให้สมองตื่นตัว
• หลีกเลี่ยงอาหารกลุ่มแป้งขัดสี ของทอด และน้ำตาลสูง เพราะกระตุ้นให้น้ำตาลในเลือดแกว่ง
• เลี่ยงเครื่องดื่มหวานจัดหรือชานมไข่มุกหลังมื้ออาหาร ซึ่งทำให้ภาระของร่างกายยิ่งหนักขึ้น
อาการง่วงหลังกินอาหารเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นได้กับทุกคนและมักไม่อันตราย แต่ถ้าเกิดบ่อยจนรบกวนการใช้ชีวิต หรือมาพร้อมอาการผิดปกติอื่นๆ นั่นอาจเป็นสัญญาณเตือนโรคหรือปัญหาอื่นๆ ที่ควรพบแพทย์เพื่อวินิจฉัย
อ้างอิง :
[1] Harvard Health Publishing. (2021). Why do I get so sleepy after eating? Harvard Medical School. https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/why-do-i-get-so-sleepy-after-eating
[2] American Diabetes Association. (2022). Diabetes Symptoms. https://diabetes.org/diabetes/symptoms
[3] Johns Hopkins Medicine. (2021). Sleep and Nutrition. https://www.hopkinsmedicine.org/health/wellness-and-prevention/sleep-and-nutrition
[4] Mayo Clinic. (2023). Reactive hypoglycemia: What causes it? https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/diabetes/expert-answers/reactive-hypoglycemia/faq-20057778
[5] National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK). (2022). Digestive Diseases. https://www.niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases
ขอขอบคุณแหล่งที่มาของข้อมูล : https://www.amarintv.com/lifestyle/beauty/526201
