FDA อนุมัติ LITFULO™ (ritlecitinib) เป็นยาตัวแรกและตัวเดียวในตลาดขณะนี้ที่ได้รับการอนุมัติจาก FDA ใช้รักษาโรคผมร่วงเป็นหย่อม (Alopecia Areata: AA) รุนแรง ในคนไข้อายุ 12 ปีขึ้นไป เป็นยาขนาด 50 mg  ชนิดรับประทานวันละครั้ง

                LITFULO เป็น kinase inhibitor คือ ไปออกฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์ในตระกูล kinase  2 ตัว คือ Janus kinase 3 (JAK3) และ tyrosine kinase และยับยั้ง cytokine-induced STAT ที่มี JAK3 เป็นสื่อ ทั้งนี้ cytokine เป็นโปรตีนชนิดหนึ่งที่หลั่งออกจากเซลล์ของระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายเพื่อกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกัน (immune)  

            นั่นหมายถึงกลไกของ LITFULO ไปยับยั้งโมเลกุลที่ทำหน้าที่ส่งสัญญาณและยับยั้งเซลล์ระบบภูมิคุ้มกันที่เกี่ยวกับอาการผมร่วงของโรค AA

            ผลข้างเคียงรุนแรงจากการใช้ยา LITFULO คือ ภาวะติดเชื้อ เนื่องจากยาอาจไปลดภูมิคุ้มกันในร่างกายของผู้ป่วยลง ซึ่งการติดเชื้อที่อาจเกิดขึ้นนี้ผู้ป่วยสามารถสังเกตได้จากการมีไข้ เหงื่อออก หนาวสั่น ปวดกล้ามเนื้อ ไอ หายใจติดขัด มีเลือดปนในเสมหะ น้ำหนักลด ความเจ็บปวดที่ผิวหนัง ท้องเสีย รู้สึกแสบเวลาปัสสาวะ และเหนื่อยง่าย

                  ทั้งนี้ AA เป็นโรคที่หลายคนเข้าใจผิดคิดว่าผู้ป่วยโรคนี้ผมร่วงธรรมดา ในความเป็นจริง AA เป็นโรคภูมิคุ้มกันต้านตนเอง (Autoimmune diseases) ชนิดหนึ่งที่แสดงอาการด้วยผมร่วงเป็นหย่อม ๆ หรือร่วงหมดเลย ไม่ว่าจะเป็นผมหรือขนบนศีรษะ ใบหน้า เช่น ขนคิ้ว ขนตา หรือส่วนอื่น ๆ ของร่างกาย ซึ่งเบื้องต้นเกิดจากการอักเสบของระบบภูมิคุ้มกันจนไปทำร้ายรูขุมขน สามารถเกิดได้ในคนทุกเพศ ทุกวัย ทุกชาติพันธุ์ เกือบ 20% ของผู้ป่วยตรวจพบโรคก่อนอายุ 19 ปี

                การวิจัยเฟส 3 ในชื่อ ALLEGRO-LT ได้เริ่มไปแล้วเมื่อ 18 ก.ค. 2019 และการวิจัยยังคงดำเนินอยู่ในขณะนี้ ประมาณการว่าการวิจัยจะเสร็จสิ้นในปี 2024

                ผู้ร่วมการวิจัยเป็นผู้ป่วย AA ผู้ใหญ่ที่ผมร่วงไม่ต่ำกว่า 25% และวัยรุ่นตั้งแต่อายุ 12 ปีเป็นต้นไป ที่ผมร่วงแล้วไม่ต่ำกว่า 50% รวม 1,052 คน ที่มีทั้งคนที่ผ่านการทดลองเฟส 2 มาแล้ว และคนที่เป็นผู้ร่วมวิจัยใหม่

                  กลุ่มผู้ร่วมวิจัยใหม่ได้รับยา LITFULO 50 mg  4 เม็ด วันละครั้ง รวม 200 mg เป็นเวลา 1 เดือน ต่อด้วย 1 เม็ด วันละครั้ง อีก 59 เดือน ขณะที่ผู้ร่วมวิจัยจากเฟส 2 ได้รับยา LITFULO 50 mg  1 เม็ด วันละครั้ง นาน 59 เดือน

                  ส่วนการทดลองเฟส 2/3 ในชื่อ ALLEGRO Phase 2b/3 นั้น ใช้กลุ่มตัวอย่างผู้ป่วยโรค AA อายุ 12 ปีขึ้นไปจำนวน 718 คน ที่ผมร่วงไม่ต่ำกว่า 50% ซึ่งรวมหมดทั้ง alopecia totalis (AT): ผมร่วงเป็นบริเวณกว้างทั่วศีรษะ และ alopecia universalis (AU): ผมที่ศีรษะและขนที่อื่น ๆ ทั้งหมดร่วงทั้งหมด และเป็นโรค AA มาแล้ว 6 เดือน ถึง 10 ปี

                  การวิจัยนี้ได้สุ่มให้ผู้ร่วมวิจัยใช้ยา LITFULO  5 โดส คือ 200/50 mg, 200/30 mg, 50 mg, 30 mg, 10 mg นาน 24 สัปดาห์ เปรียบเทียบกับการใช้ยาหลอก และได้ผลว่ากลุ่มที่ใช้ยา 200/50 mg และ 200/30 mg นาน 24 สัปดาห์ แสดงประสิทธิภาพที่ดีของยา กล่าวคือ ตัวยาช่วยให้ผมขึ้นใหม่ได้ดี

                  ส่วนผลข้างเคียงที่พบ คือ อาการหวัด ปวดศีรษะ และการติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนบน ผู้ป่วย 8 คน ที่รับยา LITFULO มีอาการของงูสวัด  1 คน ในกลุ่มรับยาขนาด 50 mg มีรายงานของโรคลิ่มเลือดอุดกั้นในปอดในวันที่ 169 ของการวิจัย อีก 2 คน มีรายงานของมะเร็งเต้านมในวันที่ 68 และ 169 ของการวิจัย และทั้ง 2 คน ต้องออกจากการทดลองไป

ข้อมูล:
https://classic.clinicaltrials.gov/ct2/show/NCT04006457
https://rb.gy/rvmg2
https://rb.gy/n1a7m