Zituvimet (sitagliptin and metformin hydrochloride) เป็นยารักษาโรคเบาหวาน ชนิดที่ 2 ที่ได้รับการอนุมัติจาก FDA เมื่อต้นเดือนพฤศจิกายน 2566 ประกอบด้วยตัวยา sitagliptin และ metformin hydrochloride (HCl)
ทั้งนี้ เบาหวานชนิดที่ 2 คือ ภาวะที่ร่างกายผลิตอินซูลินไม่เพียงพอ หรือร่างกายนำอินซูลินไปใช้ได้ไม่ดีพอ ส่งผลให้ระดับกลูโคสในเลือดสูงขึ้น
ตัวยา sitagliptin ซึ่งเป็น dipeptidyl peptidase-4 (DPP-4) inhibitor ควบคุมระดับน้ำตาล โดยยับยั้งการหลั่งกลูคากอน (glucagon ฮอร์โมนที่เพิ่มระดับน้ำตาลในกระแสเลือด) จากตับอ่อน และกระตุ้นตับอ่อนให้หลั่งอินซูลิน (insulin ฮอร์โมนที่กระตุ้นร่างกายให้สะสมกลูโคสไว้ภายในเซลล์ต่าง ๆ และสำรองไว้ใช้) ส่วน metformin นั้นเป็น biguanide ตัวยาที่มีฤทธิ์เพิ่มความไวของเนื้อเยื่อต่ออินซูลิน ลดภาวะดื้ออินซูลิน รวมทั้งลดปริมาณกลูโคสที่ตับอ่อนผลิต และลดการดูดซึมกลูโคสจากลำไส้ลง
Zituvimet จึงเป็นยาที่ลดระดับกลูโคสในเลือดลงด้วยกลไกการทำงานหลายอย่างรวมกัน กล่าวคือ เพิ่มการหลั่งอินซูลิน ลดระดับกลูคากอน เพิ่มความสามารถของเซลล์ในการดูดซึมกลูโคส ลดการผลิตกลูโคสของตับอ่อน และลดการดูดซึมกลูโคสจากลำไส้
ผลข้างเคียงจากการใช้ Zituvimet ที่พบได้ทั่วไป คือ ปวดศีรษะ ท้องเสีย ติดเชื้อในทางเดินหายใจส่วนบน มีข้อห้ามใช้ Zituvimet กับผู้ป่วยโรคไต เพราะอาจเกิดไตวายเฉียบพลัน และอาจเพิ่มความเสี่ยงในผู้ป่วยโรคหัวใจและโรคข้อด้วย ขณะที่การใช้ Zituvimet ติดต่อกันเป็นระยะเวลานานจะส่งผลต่อการพร่องวิตามิน B12
สูตรการรักษาเบาหวาน ชนิดที่ 2 แบบใช้ตัวยา sitagliptin and metformin hydrochloride ร่วมกันไม่ใช่เรื่องใหม่ ที่ใหม่คือ ยาชื่อ Zituvimet ที่ Zydus Lifesciences Limited เป็นผู้ผลิต บริษัทนี้เป็นบริษัทสัญชาติอินเดียที่เดิมทีใช้ชื่อว่า Cadila Healthcare Ltd แต่การผลิตยาเพื่อขายในตลาดระดับโลกต้องผ่านการอนุมัติของ FDA อยู่ดี ซึ่งหมายถึงโรงงานผลิตต้องผ่านการตรวจสอบด้านมาตรฐานการผลิตและความปลอดภัย
และการอนุมัติของ FDA ถือเป็นชัยชนะอันยิ่งใหญ่ของบริษัท เนื่องจากก่อนหน้านี้ไม่กี่เดือน FDA พบการปนเปื้อนของ Nitroso-STG-19 (NTTP) ในยา sitagliptin ซึ่ง NTTP อยู่ในคลาสของ nitrosamine ที่สรุปจากการวิจัยว่าเป็นสารก่อมะเร็งในตัวอย่างยา sitagliptin และเพื่อป้องกันไม่ให้ยาขาดตลาดเพราะจะส่งผลต่อผู้ป่วยเบาหวาน ชนิดที่ 2 FDA จึงยอมให้บริษัทยาขายยา sitagliptin ที่มีปริมาณ NTTP ปนเปื้อนเกินระดับการใช้ยาที่กำหนดได้ นั่นคือ ไม่เกิน 37 ng/day ให้เป็นสูงได้ถึง 246.7 ng/day แต่ให้บริษัทผู้ผลิตยาติดต่อหน่วยงานของ FDA เพื่อพิจารณาเป็นราย ๆ ไป
ข้อมูล :
https://rb.gy/jol1sw
https://www.drugs.com/zituvimet.html