เมื่อวันที่ 6 ตุลาคม 2564 องค์การอนามัยโลก (World Health Organization) หรือ WHO ได้ให้การรับรองการใช้วัคซีนป้องกันโรคมาลาเรียตัวแรกของโลก นั่นก็คือวัคซีน RTS,S/AS01 ที่มีชื่อทางการค้าว่าMosquirix สำหรับป้องกันโรคมาลาเรียในเด็กอายุตั้งแต่ 5 เดือนขึ้นไปที่อาศัยอยู่ในภูมิภาค sub-Saharan Africa และภูมิภาคอื่นๆ ของโลกที่มีการแพร่ของเชื้อมาลาเรียชนิดPlasmodium falciparum (P. falciparum) ซึ่งเป็นเชื้อมาลาเรียชนิดที่รุนแรงที่สุดและอาจทำให้เสียชีวิตได้ อยู่ในระดับ moderate to high transmission และ P. falciparumยังเป็นเชื้อมาลาเรียที่พบได้ทั่วโลก โดยเฉพาะในภูมิภาค sub-Saharan Africa
Dr. TedrosAdhanomGhebreyesusผู้อำนวยการของ WHO กล่าวว่านี่เป็นช่วงเวลาแห่งประวัติศาสตร์ที่มีวัคซีนป้องกันโรคมาลาเรียสำหรับเด็กออกมาใช้ ซึ่งเรารอคอยกันมาเป็นเวลายาวนาน วัคซีน RTS,S/AS01 เป็นความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์ที่มีความสำคัญอย่างยิ่งยวดสำหรับสุขภาพเด็กและการควบคุมโรคมาลาเรีย การใช้วัคซีนตัวนี้นอกเหนือจากเครื่องมืออื่นๆ ในการป้องกันโรคมาลาเรีย สามารถช่วยชีวิตเด็กจำนวนหลายหมื่นคนในแต่ละปี โดยเฉพาะในภูมิภาค sub-Saharan Africa ที่โรคมาลาเรียยังคงเป็นสาเหตุหลักของการเจ็บป่วยและการเสียชีวิตของเด็ก โดยมีเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปีในภูมิภาคนี้จำนวนอย่างน้อยถึงประมาณ 260,000 คนที่เสียชีวิตด้วยโรคมาลาเรียในแต่ละปี
ข้อมูลสำคัญWHO ใช้ประกอบการพิจารณาให้การรับรองวัคซีน RTS,S/AS01สำหรับใช้ป้องกันโรคมาลาเรียในเด็กอายุตั้งแต่ 5 เดือนขึ้นไป ก็คือผลลัพธ์จากโครงการนำร่องการให้วัคซีน RTS,S/AS01เป็น routinechildhood immunizationใน 3 ประเทศ ได้แก่ Ghana, Kenya และ Malawi ซึ่งดำเนินมาตั้งแต่ปี 2019 และยังคงดำเนินอยู่ในขณะนี้ ที่แสดงให้เห็นว่าวัคซีน RTS,S/AS01 มีความปลอดภัยและมีประสิทธิภาพในการป้องกันโรคมาลาเรียโดยเฉพาะอย่างยิ่งวัคซีน RTS,S/AS01 สามารถลดการนอนโรงพยาบาลเนื่องจาก severe malaria ลงได้ถึง 30% และลดการนอนโรงพยาบาลเนื่องจาก malaria parasitaemia ลงได้ถึง 21% นอกจากนี้ วัคซีน RTS,S/AS01 ยังค่อนข้างมีความปลอดภัยอีกด้วย
โดยในเดือนเมษายน 2021 องค์การอนามัยโลกได้เผยแพร่ข้อมูลล่าสุดเกี่ยวกับโครงการนำร่องการให้วัคซีน RTS,S/AS01 เป็น routinechildhood immunization ใน Ghana, Kenya และ Malawi พบว่านับตั้งแต่ปี 2019 จนถึงปัจจุบัน มีการฉีดวัคซีน RTS,S/AS01 ไปแล้วมากกว่า 1.7 ล้านโด๊สและมีเด็กจำนวนมากกว่า 650,000 คนที่ได้รับประโยชน์จากวัคซีนตัวนี้ในการป้องกันโรคมาลาเรียนอกเหนือจากการใช้เครื่องมืออื่นๆ ซึ่งรวมถึงมุ้งชุบสารเคมี โดยวัคซีน RTS,S/AS01 ให้ด้วยการฉีดทั้งหมด 4 เข็ม ตั้งแต่เด็กมีอายุ 5 เดือนขึ้นไปจนถึงอายุ 2 ปี
นอกจากนี้ ในเดือนสิงหาคม 2021 องค์การอนามัยโลกยังได้เผยแพร่ผลลัพธ์ของ Phase III trial การศึกษาหนึ่งที่ทำใน Burkina Faso และ Maliซึ่งอยู่ในภูมิภาค sub-Saharan Africa เช่นกัน โดยเป็นการศึกษาเกี่ยวกับยุทธศาสตร์ในการป้องกันโรคมาลาเรียด้วยการใช้วัคซีน RTS,S/AS01ร่วมกับการใช้ antimalarial drugs ก่อนจะเริ่มฤดูฝน ซึ่งเป็นช่วงที่มีการแพร่เชื้อมาลาเรียสูงมาก พบว่าการให้วัคซีน RTS,S/AS01ร่วมกับการใช้ antimalarial drugs สามารถลด malaria hospitalizations และการเสียชีวิตของเด็กลงได้ถึง 70% ขณะเดียวกัน การให้วัคซีน RTS,S/AS01 เป็น seasonal vaccine ยังสามารถลด malaria cases ลงได้ถึง 75% การศึกษานี้มีข้อสรุปว่าวัคซีน RTS,S/AS01 เป็นวัคซีนที่มีประสิทธิภาพสูงที่สุดในการป้องกันโรคมาลาเรียมากกว่าวัคซีนตัวใดๆ ที่กำลังอยู่ในขั้นตอนของการศึกษาทดลองทางคลินิกในระยะที่ 3 หรือ Phase III trial
แหล่งที่มาของข้อมูล: www.who.int,www.nature.com, www.malariaconsortium.org, www.newscientist.com, www.npr.org
