กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก เผยสรรพคุณสำคัญของดอกบัวหลวง ตามภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย เนื่องในวันมาฆบูชา เช่น ช่วยบำรุงหัวใจ แก้ร้อนใน กระหายน้ำ บำรุงกำลัง ช่วยลดไข้ และ ยังเป็นส่วนประกอบสำคัญของตำรับยาหอมไทยและตำรับยาลดไข้ รวมถึงนำมาประกอบเป็นเมนูอาหารช่วยส่งเสริมสุขภาพได้หลากหลายเมนู
ดร.รัชนี จันทร์เกษ ผู้อำนวยการสถาบันการแพทย์แผนไทย กล่าวว่า วันมาฆบูชา เป็นวันสำคัญวันหนึ่งในวันพุทธศาสนา สำหรับปีนี้ตรงกับวันพุธที่ 12 กุมภาพันธ์ 2568 ประชาชนส่วนใหญ่จะทำบุญใส่บาตร ถวายสังฆทาน ปฏิบัติธรรม ฟังธรรมเทศนา และเวียนเทียนที่วัด มีการนำดอกไม้มาประกอบการทำกิจกรรมต่างๆ โดยเฉพาะ ดอกบัวหลวง เป็นดอกไม้ที่ประชาชนนิยมนำมาถวายเป็นพุทธบูชามากที่สุด ซึ่งเป็นดอกไม้ที่มีความสำคัญทั้งทางศาสนาและทางการแพทย์แผนไทย
ตามศาสตร์การแพทย์แผนไทย ดอกบัวหลวงถือเป็นสมุนไพรที่มีคุณค่าและสามารถนำมาใช้ประโยชน์ตามภูมิปัญญาท้องถิ่น ส่วนต่างๆของดอกบัวหลวง มีสรรพคุณทางยา เช่น กลีบดอกบัว บำรุงหัวใจ แก้อาการนอนไม่หลับ เกสรบัว บำรุงหัวใจ บำรุงกำลัง แก้ไข้ แก้อาการร้อนใน กระหายน้ำ เมล็ดบัว บำรุงกำลัง บำรุงไขข้อ แก้อาการอ่อนเพลีย และช่วยบรรเทาอาการท้องเสีย ดีบัว บำรุงหัวใจ ลดความดันโลหิต ช่วยคลายความเครียด ใบบัว ช่วยลดไข้ แก้ร้อนใน ไหลบัว ช่วยบำรุงร่างกาย บำรุงกำลัง รากบัว แก้ร้อนใน แก้กระหายน้ำ บำรุงกำลัง
ในตำรับยาแผนไทยมีการนำเกสรบัวหลวงมาใช้เป็นส่วนประกอบของตำรับยาต่างๆ เช่น ยาหอมเทพจิตร ช่วยอาการหน้ามืด ตาลาย วิงเวียน คลื่นไส้ ตาพร่าจะเป็นลม ยาหอมทิพโอสถ แก้ลมวิงเวียน ยาเขียวหอม บรรเทาอาการไข้ร้อนในกระหายน้ำ นอกจากตำรับยาแล้ว ดอกบัวหลวงยังสามารถนำใบมาใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวันได้อีกโดยการนำมาใช้ห่ออาหาร กลีบดอก เมล็ด เกสร ไหลบัว และรากบัว มารับประทาน ประกอบอาหารได้ทั้งคาวหวาน พัฒนาเป็นเมนูอาหารที่ช่วยส่งเสริมสุขภาพได้หลากหลายเมนู เช่น แกงส้มไหลบัว ซุปรากบัว เมี่ยงกลีบบัวแดง ยำเกสรบัวหลวง หรือ นำมาประกอบเป็นเครื่องดื่ม ชา และของหวาน เช่น น้ำรากบัว ชาเกสรบัวหลวง เมล็ดบัวอบกรอบ เป็นต้น
ดร.รัชนี กล่าวในตอนท้ายว่า กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ขอเชิญชวนประชาชนเนื่องในโอกาสวันมาฆบูชานี้ ร่วมทำบุญ รักษาศีล และน้อมนำภูมิปัญญาสมุนไพรไทยไปปรับใช้ในชีวิตประจำวัน เพื่อสุขภาพที่ดีทั้งกายและใจ และหากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับการแพทย์แผนไทย หรือการใช้ยาสมุนไพรในการรักษาโรค สามารถสอบถามโดยตรงได้ที่ กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก หมายเลขโทรศัพท์ 0 2149 5678 หรือช่องทางออนไลน์ที่เฟซบุ๊ก https://www.facebook.com/dtam.moph และไลน์แอดกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก line@DTAM
