หลายคนเข้าใจว่าภูมิคุ้มกันของร่างกายเราไม่ได้กระจายอยู่ทั่ว ๆ ไป ในต่อมน้ำเหลืองหรือเม็ดเลือดขาวในกระแสเลือด แต่เกือบ 70% อยู่ในลำไส้ ฟังดูเหลือเชื่อนะ แต่จริงๆ แล้วลำไส้ต้องรับมือกับอาหาร น้ำ และเชื้อโรคมากมายทุกวัน
ร่างกายเลยต้องสร้างระบบป้องกันที่นี่ให้แข็งแรงที่สุด แต่ถ้าจุลินทรีย์ดีในลำไส้เสียสมดุล อาการป่วยและโรคเรื้อรังก็อาจจะตามมาได้มาได้

1. ลำไส้ไม่ได้มีหน้าที่แค่ย่อยอาหาร แต่เป็น "ฐานทัพ" ของภูมิคุ้มกัน!
หลายคนอาจจะคิดว่าลำไส้มีหน้าที่แค่ย่อยอาหารกับดูดซึมสารอาหารใช่ไหม? แต่จริง ๆ แล้วมันเป็นเหมือน "ฐานทัพใหญ่" เพราะมีโครงสร้างที่เรียกว่า Gut-Associated Lymphoid Tissue (GALT) ซึ่งมันเป็นจุดรวมของเซลล์เม็ดเลือดขาวที่คอยจับตาดูเชื้อโรค
และป้องกันไม่ให้สิ่งแปลกปลอมเข้าสู่ร่างกาย แต่ถ้าเรากินอาหารที่ไม่มีประโยชน์ เครียดหนัก หรือใช้ยาปฏิชีวนะมากเกินไป ฐานทัพนี้อาจเริ่มรวน ระบบภูมิคุ้มกันก็อาจพัง ส่งผลให้เราเสี่ยงเป็นโรคภูมิแพ้ อักเสบเรื้อรัง หรือโรคแพ้ภูมิตัวเองได้ง่ายขึ้น

2. จุลินทรีย์ดี ทหารปกป้องลำไส้ของเรา
มีฐานทัพแล้วก็มีทหารนะ ในลำไส้มีจุลินทรีย์เป็นล้าน ๆ ตัว ซึ่งแบ่งเป็นพวกที่ดีและพวกที่อาจก่อโรค
หน้าที่ของจุลินทรีย์ดี เช่น Lactobacillus และ Bifidobacterium คือช่วยย่อยอาหาร สร้างวิตามิน และที่สำคัญคือ ช่วยไล่เชื้อโรคออกไป

ลองนึกภาพว่าจุลินทรีย์ดีเป็นเหมือน “ทหาร” คอยรักษาความสงบสุขในลำไส้ แต่ถ้าพวกมันลดลง แล้วพวกเชื้อโรคหรือจุลินทรีย์ไม่ดีเพิ่มขึ้น ความวุ่นวายก็ตามมาแน่นอน
นี่แหละที่ทำให้เราเสี่ยงต่ออาการอักเสบ ภูมิคุ้มกันอ่อนแอ และโรคเรื้อรังต่าง ๆ

3. ถ้าสมดุลจุลินทรีย์พัง ทุกอย่างก็พังตาม!
เมื่อจุลินทรีย์ดีเสียสมดุล หรือที่เรียกว่า Dysbiosis ร่างกายเราอาจจะเกิดการอักเสบเรื้อรังได้ง่ายขึ้น ซึ่งเป็นต้นเหตุของโรคต่าง ๆ
เช่น ลำไส้อักเสบเรื้อรัง (IBD), โรคแพ้ภูมิตัวเอง (Autoimmune diseases) หรือแม้แต่เบาหวานประเภท 2

ยิ่งไปกว่านั้น ลำไส้กับสมองยังเชื่อมกันด้วยเส้นประสาทที่เรียกว่า Gut-Brain Axis ถ้าลำไส้พัง สมองก็อาจโดนไปด้วย

มีงานวิจัยที่ชี้ว่าความไม่สมดุลของจุลินทรีย์อาจมีผลต่อ อารมณ์ ความเครียด ซึมเศร้า และโรคทางสมอง เช่น อัลไซเมอร์ ได้นะครับ

4. แล้วเลือกกินยังไง ให้ดีต่อลำไส้
สิ่งที่เรากินส่งผลโดยตรงต่อจุลินทรีย์ในลำไส้ ถ้าอยากให้ภูมิคุ้มกันแข็งแรง ต้องเริ่มที่การเลือกอาหาร
อาหารที่ช่วยเสริมจุลินทรีย์ดี
- อาหารที่เป็นโพรไบโอติกส์อย่าง โยเกิร์ต หรือ กิมจิ ของหมักดองลที่มีจุลินทรีย์ดีเยอะ หรือทานเป็นอาหารเสริมก็ได้ครับ
- ผัก ผลไม้ ถั่ว ธัญพืชเต็มเมล็ด อันนี้จะช่วยให้ไฟเบอร์ช่วยให้จุลินทรีย์ดีเติบโต
- พรีไบโอติกส์ อย่างกระเทียม หัวหอม กล้วย เป็นพรีไบโอติกส์ หรืออาหารของจุลินทรีย์ดี

อาหารที่ทำร้ายลำไส้
- อาหารแปรรูป เช่น ไส้กรอก ขนมกรุบกรอบ
- น้ำตาลเยอะ ๆ และแป้งขัดสี ทำให้เชื้อรากับจุลินทรีย์ก่อโรคโตเร็วขึ้น!
- ยาปฏิชีวนะถ้าไม่จำเป็น เพราะฆ่าทั้งเชื้อโรคและจุลินทรีย์ดีไปพร้อมกัน

5. ฟื้นฟูลำไส้ ง่ายกว่าที่คิด!
ถ้าช่วงนี้รู้สึกว่าลำไส้ทำงานไม่ดี ท้องอืด อ่อนเพลีย หรือภูมิคุ้มกันแย่ อาจเป็นสัญญาณว่าจุลินทรีย์ในลำไส้เสียสมดุลแล้ว ลองทำตามนี้ดู
•กินอาหารที่ดีลำไส้ เพิ่มโยเกิร์ต ผักผลไม้ และไฟเบอร์
•ลดความเครียด เพราะความเครียดส่งผลต่อสมดุลจุลินทรีย์โดยตรง
•ออกกำลังกายสม่ำเสมอ ช่วยให้ระบบย่อยทำงานดีขึ้น
•นอนให้พอ การพักผ่อนช่วยลดการอักเสบในร่างกาย
•เลี่ยงยาปฏิชีวนะถ้าไม่จำเป็น เพื่อรักษาจุลินทรีย์ดีไว้

เพราะฉะนั้นลำไส้สำคัญกับภูมิคุ้มกันกว่าที่ทุกคนคิดนะครับ ถ้าจุลินทรีย์ดีเสียสมดุล อาการป่วยและโรคเรื้อรังก็ตามมาได้ แต่โชคดีที่เราสามารถดูแลลำไส้ให้แข็งแรงได้ง่าย ๆ

แค่เริ่มจากอาหารดี ๆ ลดความเครียด และใช้ชีวิตสมดุล แค่นี้ก็ช่วยให้ร่างกายแข็งแรงได้ อย่าลืมดูแลลำไส้ด้วยนะครับ ใครมีคำถามคอมเมนต์ได้เลยนะ

ขอบคุณข้อมูลจาก facebook.หมอเจด