กรมการแพทย์แผนไทยฯ ชู สมุนไพรเพิ่มภูมิต้านทานให้ร่างกายแข็งแรงตามศาสตร์ภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย ในสถานการณ์โควิด 19
กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก แนะนําพืชผักสมุนไพร ตํารับยาไทย เมนูอาหาร และเครื่องดื่มสมุนไพรที่ควรรับประทานเพื่อเพิ่มภูมิต้านทานร่างกายให้แข็งแรง ในสถานการณ์โควิด 19นายแพทย์ขวัญชัย วิศิษฐานนท์ รองอธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กล่าวว่า ในสถานการณ์ การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด 19 การสร้างภูมิคุ้มกันร่างกายเป็นสิ่งสําคัญ หากร่างกายได้รับเชื้อโรคต่างๆ หรือเชื้อไวรัสเข้าสู่ร่างกาย เมื่อร่างกายมีภูมิคุ้มกันที่ดี เม็ดเลือดขาวก็จะต่อสู้กับเชื้อโรได้เป็นอย่างดี การเพิ่มภูมิต้านทานให้ร่างกายแข็งแรงจึงเป็นโอกาสรอดพ้นจากสถานการณ์เลวร้ายนี้ไปได้ตามศาสตร์การแพทย์แผนไทย ขอแนะนําสมุนไพรที่เหมาะจะรับประทานในช่วงสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด 19 ซึ่งได้แบ่งสมุนไพรออกเป็น 2 กลุ่ม ได้แก่
กลุ่มที่ 1 สมุนไพรสําหรับผู้ที่ไม่ได้ติดเชื้อโควิด 19 มีฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน ต้านไวรัส ลดอักเสบประกอบด้วย กระชายรสเผ็ดร้อนขม เหง้าและกระโปกกระชาย ขับลม แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ แน่น จุกเสียด บํารุงกําลัง ช่วยเจริญอาหาร บํารุงธาตุ บํารุงกําหนัด มีสรรพคุณคล้ายกับโสม บางทีหมอแผนโบราณมักจะเรียกว่าโสมไทย นิยมกินเป็นอาหาร และทําเป็นเครื่องดื่มขิง รสเผ็ดร้อน แก้ท้องอืดเฟ้อ เสียดท้อง อาหารไม่ย่อย บรรเทาอาการไอ ระคายคอ ขับเสมหะขมิ้นชันรสเผ็ดร้อนฝาด บํารุงธาตุ ฟอกโลหิต แก้พิษโลหิต แก้เสมหะ แก้ไข้ทั้งปวง แก้ผดผื่นคัน แก้โรคผิวหนังพลูคาว/ผักคาวตอง รสเผ็ด แต่ออกฤทธิ์เป็นยาเย็น ดับพิษร้อน ถอนพิษไข้ปัสสาวะ หม่อน ใบรสจืดเย็น เป็นยาขับเหงื่อ แก้ไข้ ไข้หวัด ตัวร้อน แก้ร้อนในกระหายน้ํา และเป็นยาช่วยขับลมร้อน ผลรสเปรี้ยวหวานเย็น เป็นยาเย็นยาระบายอ่อนๆ แก้ธาตุไม่ปกติ บรรเทาอาการกระหายน้ํา ใช้แก้ไข้ แก้เจ็บคอ ทําให้ชุ่มคอ บํารุงไต ดับร้อน ช่วยย่อย และเพื่อความสดชื่น หอมแกง รสหอมปร่าใช้หัวแก่จัดๆ กินเป็นยาขับลมในลําไส้ แก้ปวดท้อง บํารุงธาตุ แก้หวัดคัดจมูก ใช้หัวตําสุมหัวเด็กแก้หวัด แก้ไข้ลดความร้อน แก้ไอกระเทียมรสเผ็ดร้อนฉุน แก้ลมจุกเสียด แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ แก้ธาตุพิการ อาหารไม่ย่อย ขับเสมหะ ขับเหงื่อ ลดไขมัน รักษาปอด แก้ปอดพิการ บํารุงธาตุ แก้ไอ แก้ไข้ ไข้หวัดคัดจมูก ไข้เพื่อเสมหะตะไคร้รสหอมปร่า ขับลมในลําไส้ แก้ท้องอืดท้องเฟ้อแน่นจุกเสียด แก้อาการเกร็ง ขับเหงื่อ แก้โรคทางเดินปัสสาวะ แก้อาการขัดเบา ทําให้เจริญอาหาร ลดความดันโลหิต แก้เบื่ออาหาร บํารุงไฟธาตุ แก้กระษัยและ กะเพรา รสเผ็ดร้อนฉุน แก้ปวดท้อง ท้องขึ้นจุกเสียด ขับผายลม ขับเหงื่อ แก้ไข้ ขับเสมหะ ขับลม แก้ท้องเสีย บํารุงธาตุให้เป็นปกติ
กลุ่มที่ 2 สมุนไพรที่ใช้กับคนไข้ที่ติดเชื้อโควิด 19 ที่ไม่มีอาการ หรือ มีอาการรุนแรงน้อยประกอบด้วย ฟ้าทะลายโจรเสริมภูมิคุ้มกัน ต้านไวรัส ยับยั้งกระบวนการแบ่งตัวของไวรัส ลดอักเสบบรรเทาการไข้ ไอ เจ็บคอ ยาห้ารากกระทุ้งพิษไข้ บรรเทาอาการไข้ยาจันทน์ลีลาแก้ไข้ตัวร้อนยาประสะจันทน์แดงแก้ไข้ตัวร้อน (ไข้พิษ) แก้ร้อนในกระหายน้ํายาเขียวหอมแก้ไข้ แก้ร้อนในกระหายน้ํายาประสะมะแว้งบรรเทาอาการไอ ขับเสมหะ ทําให้ชุ่มคอยาตรีผลาเสริมภูมิคุ้มกัน แก้ไอ ละลาย เสมหะ ช่วยระบายนอกจากนี้ยังมีตํารับยาที่ช่วยดูแลฟื้นฟูหลังไข้ แก้ลมปลายไข้ (หลังฟื้นไข้แล้วยังมีอาการ เช่น คลื่นเหียน วิงเวียนเบื่ออาหาร ท้องอืด และอ่อนเพลีย) ได้แก่ ยาหอมนวโกฐแก้ลมวิงเวียน คลื่นเหียน อาเจียน (ลมจุกแน่นในอก) ในผู้สูงอายุ และตํารับยาที่ช่วยปรับธาตุ บํารุงธาตุ ได้แก่ ยาธาตุบรรจบบรรเทาอาการอุจจาระธาตุพิการมันทธาตุแก้ธาตุไม่ปกติ ท้องอืด เฟ้อตรีเกสรมาศแก้อ่อนเพลีย ปรับธาตุในผู้ที่เพิ่งฟื้นจากการเจ็บป่วย เช่น ไข้ ท้องเสียทั้งนี้การใช้ตํารับยาสมุนไพรกับผู้ป่วยโควิด 19ควรได้รับการรักษาหรือต้องได้รับคําแนะนําโดยแพทย์แผนไทย อย่างใกล้ชิด ไม่ควรซื้อยามารับประทานยาเองโดยเด็ดขาดสําหรับเมนูอาหาร เครื่องดื่มสมุนไพรที่ช่วยเพิ่มภูมิต้านทานร่างกาย ขอแนะนําเมี่ยงเช่นเมี่ยงคําเมี่ยงปลาทู และเมี่ยงผักสด/เมี่ยงปลาเผาน้ําพริกแบบไทยๆเช่น น้ําพริกหนุ่ม น้ําพริกอ่อง น้ําพริกปลาทู น้ําพริกมะขามป้อม พร้อมผักแกล้ม ยอดมะยม ยอดสะเดา มะระขี้นก ผักแพว ขมิ้น แตงกวา พลูคาว บัวบก ผักแพว ผักเพกา ผักเซียงดา ฝักมะรุม (วิตามินซีสูง ต้านอนุมุลอิสระ เสริมภูมิคุ้มกัน)ต้มไก่บ้านใส่ใบหม่อนในส่วนเครื่องดื่มขอแนะนํา น้ําขิง น้ํากระชายน้ําตรีผลาน้ํามะขามป้อมน้ําฝรั่งน้ําลูกหม่อนชาหม่อนชาตะไคร้ ชาใบเตยชาใบใบกะเพราเป็นต้น
ศาสตร์การแพทย์แผนไทย กับการดูแลสุขภาพช่วงโควิด 19
กรมการแพทย์