โดย นพ.นพดล ตรีประทีปศิลป์

โรคภาวะขากระตุกขณะหลับคือ โรคที่มีการกระตุกของขาซ้ำๆ ขณะนอนหลับ (Periodic Limb Movement Disorder, PLMD)

อาการ 
ผู้ป่วยอาจตื่นตอนกลางคืนหลายครั้งจากการที่ขากระตุก ทำให้สมองมีการตื่นตัวบ่อย ๆ ขณะหลับ ทำให้ผู้ป่วยไม่สามารถเข้าสู่ภาวะหลับลึกได้ จึงมักมีอาการเหมือนคนนอนไม่เต็มอิ่มง่วงนอนในเวลากลางวัน ภาวะนี้มักจะทราบโดยการสอบถามคู่นอนด้วยนั่นเอง

สาเหตุ 
มีปัจจัยหลาย ๆ ปัจจัยที่ก่อให้เกิดภาวะนี้มากขึ้น เช่น
-ยา เช่น ยารักษาโรคซึมเศร้า (antidepressants), ยาแก้แพ้ (antihistamines) และยารักษาโรคจิตเภท (antipsychotics) บางตัว
- ขณะตั้งครรภ์ คนท้องจะมีอาการรุนแรงขึ้นได้โดยเฉพาะช่วง สองไตรมาสหลัง
- โรคร่วม PLMD พบได้บ่อยในคนไข้โรคไต เบาหวาน โลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กโรคลมหลับ (narcolepsy) และภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้น (obstructive sleep apnea)
การวินิจฉัย : ซักประวัติ ตรวจร่างกาย รวมไปถึง การตรวจการนอนหลับ

การรักษา 
- รักษาโรคที่เป็นสาเหตุ เช่น การให้ธาตุเหล็กเพื่อรักษา ภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก หาและงดปัจจัยที่อาจเป็นสาเหตุ เช่น ยาบางกลุ่มข้างต้น หลีกเลี่ยงคาเฟอีน ในชากาแฟน้ำอัดลม ช็อคโกแลต ที่พบว่าทำให้ PLMD เป็นมากขึ้นได้
- การใช้ยารักษา เช่น dopamine agonist, ยาที่ใช้รักษาโรคลมชัก และยากลุ่ม benzodiazepines ซ่ึงส่วนใหญ่แล้วยาจะสามารถทำให้อาการ ดีขึ้นมากจนหายไปได้แต่จำเป็นต้องกินยาต่อเนื่อง

 

 

 

ขอบคุณข้อมูลจาก https://www.gj.mahidol.ac.th/main/plmd/