
เยื่อหุ้มสมองอักเสบในเด็ก (Meningitis) คือโรคติดเชื้อที่มีความรุนแรงและอาจเป็นอันตรายถึงชีวิต พบได้บ่อยในเด็กเล็ก โดยเฉพาะทารกและเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี หากรักษาไม่ทัน อาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนรุนแรง เช่น พิการทางสมอง หรือเสียชีวิต ดังนั้น พ่อแม่และผู้ดูแลควรมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับโรคนี้ เพื่อการป้องกันและเข้ารับการรักษาได้ทันเวลา
เยื่อหุ้มสมองอักเสบในเด็กคืออะไร?
เยื่อหุ้มสมองอักเสบ คือการอักเสบของเยื่อหุ้มสมองและไขสันหลัง ซึ่งเกิดจากการติดเชื้อไวรัส แบคทีเรีย หรือเชื้อรา โดยเชื้อแบคทีเรียจะมีความรุนแรงและอันตรายมากกว่าเชื้อไวรัส
สาเหตุของเยื่อหุ้มสมองอักเสบในเด็ก
1.เชื้อไวรัส เช่น เอนเทอโรไวรัส, ไวรัสหัด, คางทูม, อีสุกอีใส
2.เชื้อแบคทีเรีย เช่น นีเซอเรีย เมนิงโกคอคคัส (Neisseria meningitidis), สเตรปโตคอคคัส นิวโมเนีย (Streptococcus pneumoniae), ฮีโมฟิลุส อินฟลูเอนซา (Haemophilus influenzae)
3.เชื้อรา พบได้น้อย มักเกิดในเด็กที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง
อาการของเยื่อหุ้มสมองอักเสบในเด็ก
อาการอาจแตกต่างตามวัยและเชื้อที่ก่อโรค โดยอาการสำคัญได้แก่
- ไข้สูง
- ปวดศีรษะ
- คอแข็ง (ก้มคอแล้วเจ็บ)
- อาเจียน
- ซึม ไม่ทานอาหาร หรือร้องกวนผิดปกติ (โดยเฉพาะทารก)
- ชัก
- อาจพบจุดเลือดออกตามผิวหนังในบางกรณี (โดยเฉพาะการติดเชื้อแบคทีเรียชนิดรุนแรง)
การวินิจฉัยและการรักษา
การวินิจฉัย
แพทย์จะซักประวัติ ตรวจร่างกาย อาจเจาะเลือดและน้ำไขสันหลังเพื่อหาสาเหตุของเชื้อที่ก่อโรค
การรักษา
- ติดเชื้อแบคทีเรีย: ต้องได้รับยาปฏิชีวนะทางหลอดเลือดโดยเร็วที่สุด
- ติดเชื้อไวรัส: มักรักษาตามอาการและเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด
- ติดเชื้อรา: ให้ยาต้านเชื้อราตามความเหมาะสม
- ในบางกรณีอาจต้องรักษาในหอผู้ป่วยหนัก (ICU)
การป้องกันเยื่อหุ้มสมองอักเสบในเด็ก
- รับวัคซีนป้องกันโรคสำคัญ เช่น วัคซีนไข้กาฬหลังแอ่น (MenACWY, MenB), วัคซีนฮิบ (Hib), วัคซีนป้องกันโรคปอดบวม (Pneumococcal vaccine), วัคซีนหัด-คางทูม-หัดเยอรมัน (MMR)
- หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับผู้ป่วยโรคติดเชื้อ
- รักษาสุขอนามัย เช่น ล้างมือให้สะอาดเสมอ
- หากเด็กมีอาการผิดปกติ เช่น ไข้สูง ซึม ชัก หรือมีจุดเลือดออกตามตัว ควรรีบพาไปพบแพทย์ทันที
คำแนะนำสำหรับพ่อแม่
- หากลูกมีไข้สูง ซึม อาเจียน คอแข็ง หรือมีอาการทางสมอง ควรรีบไปโรงพยาบาลโดยด่วน
- อย่าละเลยสัญญาณผิดปกติ เพราะโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบอาจรุนแรงและอันตรายถึงชีวิต
- วัคซีนคือเกราะป้องกันสำคัญที่ช่วยลดโอกาสเกิดโรคนี้
เยื่อหุ้มสมองอักเสบในเด็ก เป็นโรคที่ต้องเฝ้าระวังและให้ความสำคัญอย่างยิ่ง เพราะอาจก่อให้เกิดอันตรายร้ายแรง หากสงสัยว่าลูกมีอาการผิดปกติ ควรรีบไปพบแพทย์ทันที การป้องกันด้วยวัคซีนและดูแลสุขอนามัยคือหัวใจสำคัญในการลดความเสี่ยงของโรคนี้
ขอบคุณข้อมูลจาก : โรงพยาบาลพญาไท 2
https://www.phyathai.com/th/article/omeningitis-in-children-pt2