กรมการแพทย์ โดยสถาบันโรคทรวงอก เดินหน้านำเทคโนโลยีการรักษาสมัยใหม่ เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นของผู้ป่วยโรคหัวใจ โดยเฉพาะผู้สูงอายุหรือผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงสูงจากการผ่าตัด ด้วยการเปลี่ยนลิ้นหัวใจเอออร์ติกผ่านสายสวน (TAVI) ซึ่งเป็นนวัตกรรมที่ช่วยลดความเจ็บปวด ฟื้นตัวเร็ว และปลอดภัยยิ่งขึ้น

นายแพทย์ณัฐพงศ์ วงศ์วิวัฒน์ อธิบดีกรมการแพทย์ เปิดเผยว่า ตามนโยบายของนายพัฒนา พร้อมพัฒน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข ที่กำหนดนโยบายกระทรวงสาธารณสุข “ยกระดับบริการการแพทย์ขั้นสูงที่เข้าถึงได้ และทันสมัย” Advance & Smart : ให้บริการการแพทย์ขั้นสูงด้วยเทคโนโลยีและนวัตกรรมสมัยใหม่ โดยกรมการแพทย์ สถาบันโรคทรวงอก จึงได้นำเทคโนโลยีการรักษาสมัยใหม่ ด้วยการเปลี่ยนลิ้นหัวใจเอออร์ติกผ่านทางสายสวน (TAVI) มาเป็นทางเลือกใหม่ในการรักษาโรคลิ้นหัวใจตีบ เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นของผู้ป่วย ลดความเจ็บปวด ฟื้นตัวเร็ว และปลอดภัย โดยเฉพาะกลุ่มผู้สูงอายุหรือผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงสูงจากการผ่าตัด โรคลิ้นหัวใจเอออร์ติกตีบ (Aortic Valve Stenosis) เป็นภาวะที่ลิ้นหัวใจเอออร์ติก ซึ่งเป็นลิ้นหลักที่ควบคุมการไหลเวียนของเลือดจากหัวใจไปสู่อวัยวะต่าง ๆ ในร่างกาย เกิดการตีบแคบจากความเสื่อมตามอายุ หรืออาจเกิดจากความผิดปกติของลิ้นหัวใจที่มีมาตั้งแต่กำเนิด เช่น Bicuspid aortic valve ซึ่งเมื่อใช้ไปนานเข้าทำให้ลิ้นหัวใจหนาแข็งมีหินปูนมาเกาะ ส่งผลให้ลิ้นเปิดปิดได้ไม่เต็มที่ ผลที่ตามมาคือเลือดสูบฉีดออกจากหัวใจได้น้อยลง ผู้ป่วยที่ลิ้นหัวใจเอออร์ติกตีบรุนแรงจะมีอาการเหนื่อยง่าย จุกแน่นหน้าอกโดยเฉพาะขณะออกแรงหรือออกกำลังกาย บางรายอาจมีอาการเป็นลมหมดสติ หรือมีภาวะหัวใจล้มเหลว น้ำท่วมปอด หอบ หายใจลำบาก โดยเฉพาะเวลานอนราบหรือเวลานอนตอนกลางคืนได้ นอกจากนี้ส่วนหนึ่งของผู้ป่วยในกลุ่มนี้อาจจะมีโอกาสเสียชีวิตอย่างกระทันหันได้หากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที ปัจจุบันการรักษาขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงของโรคโดยเฉพาะในรายที่มีลิ้นหัวใจเอออร์ติกตีบรุนแรง แพทย์จะพิจารณาการเปลี่ยนลิ้นหัวใจซึ่งจะทำให้การไหลเวียนของเลือดกลับมาได้เป็นปกติและช่วยยืดอายุผู้ป่วยได้อย่างมีนัยสำคัญ

นายแพทย์เอนก กนกศิลป์ ผู้อำนวยการสถาบันโรคทรวงอก กรมการแพทย์กล่าวเพิ่มเติมว่า การเปลี่ยนลิ้นหัวใจเอออร์ติกผ่านสายสวน หรือ TAVI (Transcatheter Aortic Valve Implantation) เป็นทางเลือกใหม่ที่มีความปลอดภัยและมีประสิทธิภาพสูงเหมาะกับผู้ป่วยที่มีลิ้นหัวใจเอออร์ติกตีบรุนแรงและมีอาการชัดเจน เช่น เหนื่อยง่าย เป็นลมหมดสติ เจ็บแน่นหน้าอก เมื่อผู้ป่วยได้รับการประเมินจากทีมแพทย์ว่ามีอัตราเสี่ยงสูงจากการผ่าตัด เช่น ผู้ป่วยสูงอายุมากกว่า 80 ปีหรือมีโรคประจำตัวหลายๆอย่าง ซึ่งจะมีผลต่อการผ่าตัดและการพักฟื้นของผู้ป่วย โดยการเปลี่ยนลิ้นหัวใจเอออร์ติกผ่านสายสวนนี้เป็นหัตถการที่ใส่ลิ้นหัวใจเทียมผ่านสายสวนทางหลอดเลือดบริเวณขาหนีบโดยไม่ต้องผ่าตัดใหญ่ ซึ่งช่วยลดความเสี่ยง ภาวะแทรกซ้อนน้อย ฟื้นตัวเร็ว อีกทั้งยังช่วยให้คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัดเจน ทั้งนี้ก่อนเข้ารับการรักษาจะมีการประเมินอย่างละเอียดจากทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญสหสาขาได้แก่อายุรแพทย์โรคหัวใจ ศัลยแพทย์หัวใจ วิสัญญีแพทย์ รังสีแพทย์และแพทย์เวชศาสตร์ฟื้นฟู เพื่อให้มั่นใจว่าผู้ป่วยเหมาะสมกับการรักษาโดยวิธีนี้

การรักษาด้วย TAVI ที่สถาบันโรคทรวงอกเริ่มต้นในปี 2558 ภายใต้โครงการเฉลิมพระเกียรติ 60 พรรษา สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ โดยเริ่มจากการรักษาผู้ป่วย 10 รายแรก ต่อมาในปี 2561 ได้มีการพัฒนาการผ่าตัดเปลี่ยนลิ้นหัวใจผ่านทางสายสวนอย่างต่อเนื่องเพื่อยกระดับสู่มาตรฐานสากล ในปี 2564 ได้จัดตั้งศูนย์ฝึกอบรม TAVI Training Center เพื่อถ่ายทอดความรู้แก่บุคลากรทางการแพทย์ทั้งในประเทศและภูมิภาคอาเซียน และปัจจุบันสถาบันโรคทรวงอก รักษาผู้ป่วยด้วยวิธี TAVI แล้วกว่า 120 ราย ภายใต้โครงการ TAVI Training Center

ปัจจุบันสถาบันโรคทรวงอกมีความพร้อมทั้งด้านบุคลากร เครื่องมือ และเทคโนโลยีในการให้บริการเปลี่ยนลิ้นหัวใจเอออร์ติกผ่านสายสวนอย่างครบวงจร เพื่อเพิ่มทางเลือกในการรักษา ลดความเสี่ยง และยกระดับคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยโรคหัวใจสู่มาตรฐานสากล ภายใต้นโยบาย “Advance & Smart” ของกระทรวงสาธารณสุข เป็นการเพิ่มทางเลือกและความปลอดภัยในการดูแลผู้ป่วยโรคหัวใจ โดยเฉพาะในกลุ่มที่มีข้อจำกัดในการผ่าตัดแบบดั้งเดิม

 

22 ตุลาคม 2568