ของเสียที่ร่างกายขับถ่ายออกมาบอกอะไรหลายอย่างเกี่ยวกับสุขภาพคุณ
การขับถ่ายเป็นสิ่งสำคัญของกระบวนการย่อยอาหารที่เรากินเข้าไป อุจจาระที่ลำไส้ใหญ่ขับออกมาเป็นวิธีกำจัดขยะในร่างกาย แต่ก่อนที่จะไปพบแพทย์ด้วยกังวลกับอาการที่เกิดขึ้น เราสามารถสังเกตลักษณและสีของอุจจาระ รวมถึงความสม่ำเสมอในการขับถ่าย เพื่อเกิดไอเดียเบื้องต้นว่าเกิดอะไรขึ้นในระบบการย่อยอาหารของร่างกาย
แท่งยาวคล้ายดินสอ
โดยทั่วไปอุจจาระลักษณะนี้ไม่มีปัญหาอะไรให้ต้องกังวล กล้ามเนื้อลำไส้บีบรัดตัวออกมาในรูปทรงนั้น แต่หากรูปทรงเปลี่ยนไปเป็นอย่างอื่นนั่นคืออาจมีการอุดตันในลำไส้ และควรพบแพทย์
ก้อนเล็กๆ แบบหินกรวด
อุจจาระที่ออกมาแข็งเป็นก้อนเล็กๆ แบบกรวดมักจะเป็นสัญญาณของอาการท้องผูก แม้จะยังถ่ายออกมาบ้างแต่ก็ถือว่าท้องผูกแล้ว ลำไส้ใหญ่ช่วยการขับถ่ายคล่องด้วยการดูดซับน้ำบางส่วนออกจากของเสีย แต่หากการบีบหดตัวกล้ามเนื้อลำไส้ใหญ่ไม่ดีก็จะทำให้ของเสียในลำไส้ถูกดูดน้ำออกไปมากกว่าปกติ ทำให้อุจจาระแข็งและหากปล่อยไว้ก็จะก้อนใหญ่ขึ้นและขับออกมายากขึ้น
มันวาว
หากอุจจาระออกมามันๆ เหมือนทาน้ำมันเคลือบและเหนียวหนืดเวลาชักโครก นั่นอาจบอกให้รู้ว่าร่างกายคุณไม่สามารถย่อยไขมันได้ ส่วนความหนืดอาจเกิดจากการติดเชื้อ หรือร่างกายไม่ย่อยสลายสารอาหารเพราะโรคเซลิแอค (Celiac Disease) คือ ภาวะแพ้ภูมิตัวเองที่เกี่ยวข้องกับระบบภูมิคุ้มกันเกิดการตอบสนองต่อกลูเตน หรืออาจเพราะมีปัญหาที่ตับอ่อน
สีเปลี่ยนไป
สีอุจจาระที่เปลี่ยนไปเป็นเรื่องสำคัญ ทั้งอาหารที่เรารับประทานแบคทีเรียที่อยู่ในลำไส้ตามธรรมชาติและน้ำดีที่มีสีเหลืองปนเขียวและช่วยย่อยสลายไขมัน ล้วนส่งผลถึงสีอุจจาระของแต่ละคน ดังนั้นอาหารที่ใส่สีเพิ่มเข้าไปก็จะสำแดงสีออกมาในอุจจาระด้วย นั่นเป็นเหตุผลว่าทำไมหนึ่งวันก่อนที่หมอจะตรวจลำไส้ด้วยวิธีการส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่ (Colonoscopy) จึงบอกให้ผู้ป่วยงดน้ำและอาหารที่ใส่สี ซึ่งโดยทั่วไปสีของอุจจาระไม่ใช่ปัญหาสุขภาพเพราะเพียงบอกให้รู้ว่าเรารับอะไรเข้าสู่ร่างกาย เว้นแต่ว่าอุจจาระมีสีออกไปในโทนดำหรือแดง ซึ่งหมายถึงระบบการย่อยอาหารมีปัญหา
สีดำเหนียวเหมือนยางมะตอย
สาเหตุหลักของอุจจาระลักษณะนี้มาจากคนที่กินเหล็กเป็นอาหารเสริม หรือกินยาที่มีบิสมัท (bismuth) เป็นส่วนประกอบ เช่น ยา Pepto-Bismol หรือไม่ก็อาจจะหมายถึงร่างกายกำลังเสียเลือดในทางเดินอาหาร เช่นกระเพาะหรือลำไส้เล็ก