ภาวะนอนไม่หลับ คืออะไร
ภาวะนอนไม่หลับ เป็นภาวะที่พบได้บ่อยของปัญหาการนอนหลับ โดยคนที่มีภาวะนี้จะมีปัญหานอนไม่หลับ หรือใช้เวลานานกว่าจะนอนหลับตั้งแต่ต้นของการเข้านอน หรือในคนที่สามารถนอนหลับได้ตั้งแต่ต้น แต่ต้องตื่นมากลางดึกและไม่สามารถนอนต่อได้ ซึ่งคนที่มีภาวะนี้จะมีอาการใดอาการหนึ่ง หรือทั้งสองอาการร่วมกัน ได้แก่
- เข้านอนแล้ว นอนไม่หลับ หรือใช้เวลานานกว่าจะสามารถหลับได้
- สามารถนอนหลับได้เมื่อเข้านอน แต่ต้องตื่นมากลางดึกและไม่สามารถนอนต่อได้
ภาวะนอนไม่หลับมีสาเหตุจากอะไรบ้าง
แบ่งเป็นสาเหตุหลักๆได้ 2 สาเหตุ
1. สาเหตุทางด้านจิตใจ และโรคทางจิตเวช หรือความเครียดวิตกกังวล
2. สาเหตุจากความผิดปกติทางด้านร่างกาย ตัวอย่างที่พบได้บ่อย เช่น
– โรคหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้น
– การกระตุกของขาหรือแขนในระหว่างหลับจนเกิดการรบกวนการนอน
– อาการปวดตามร่างกาย เช่น ปวดตามข้อ, ปวดกล้ามเนื้อ
ภาวะใดบ้างที่ทำให้นอนไม่หลับ
มีหลายภาวะที่ส่งเสริมทำให้นอนไม่หลับ
1. การนอนไม่หลับจากสารกระตุ้นบางชนิด เช่น ชา กาแฟ
2. ภาวะที่ระดับ เมลาโทนิน (melatonin) ลดลง โดยสารเมลาโทนินนี้จะหลั่งเพื่อกระตุ้นให้เกิดการนอนหลับ ซึ่งพบว่าอายุที่มากขึ้นจะทำให้การหลั่งของสารชนิดนี้ลดลง
3. การได้รับแสงกระตุ้น เช่นการรับแสงในช่วงเย็น หรือแสงจากโทรทัศน์ โทรศัพท์มือถือที่เปิดใช้ช่วงก่อนการเข้านอน
4. การเข้านอนและตื่นนอนไม่เป็นเวลา
5. การออกกำลังกายใกล้เวลาเข้านอน
6. สิ่งแวดล้อมในห้องนอนไม่เหมาะสม เช่นสว่างเกินไป ร้อนหรือหนาวเกินไป
เมื่อไหร่ควรจะปรึกษาแพทย์
ปกติภาวะนอนไม่หลับนี้สามารถเกิดขึ้นได้ในคนทั่วไป เช่น มีความเครียดวิตกกังวล การเปลี่ยนที่นอน หรือเปลี่ยนเวลานอน ซึ่งภาวะนอนไม่หลับมักเป็นชั่วคราวเป็นวันหรือเป็นสัปดาห์โดยสามารถหายเองได้เมื่อสิ่งกระตุ้นเหล่านี้หมดไป ดังนั้นในคนที่มีภาวะนอนไม่หลับ หรือนอนหลับยากควรจะปรึกษาแพทย์ทางด้านการนอนหลับ เมื่อมีปัญหาในการนอนไม่หลับอย่างต่อเนื่องกันเป็นเดือน โดยที่ได้ปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์เกี่ยวกับสุขอนามัยการนอนหลับที่ดีแล้ว อย่างไรก็ตามหากปัญหาที่เกิดขึ้นเป็นปัญหาที่ควรได้รับการแก้ไขอย่างรีบด่วน เช่น มีอาการง่วงผิดปกติในระหว่างวันจนทำให้งีบหลับหรือหลับในในขณะขับรถก็ควรรีบปรึกษาแพทย์ทันที
