การดู แนะนำให้ทำในท่ายืน โดยยืนหน้ากระจก วางแขนสองข้างแนบลำตัว สังเกตดูรูปร่าง ขนาด ระดับหัวนม สีผิว ยกแขนขึ้นเหนือศีรษะ ดูขนาด รูปร่าง และลักษณะผิดปกติ เช่น รอยบุ๋ม รอยนูน แผล หรือการอักเสบ วางมือทั้งสองข้างไว้บนสะโพก กดน้ำหนักลงหรือเกร็งหน้าอก โน้มตัวไปข้างหน้า ตรวจดูความผิดปกติของเต้านมทั้งสองข้าง
การคลำ แนะนำให้ทำในท่านอน โดยนอนหงาย ใช้หมอนเล็ก ๆ สอดใต้ไหล่ข้างที่จะตรวจ ยกมือข้างที่จะตรวจขึ้นเหนือศีรษะ ใช้ปลายนิ้วมือด้านฝ่ามือ 3 นิ้ว ได้แก่ นิ้วชี้ นิ้วกลาง นิ้วนาง กดเต้านมทั้งสองข้าง เริ่มจากกดเบา ๆ และกดแรงขึ้น 3 ระดับ ให้ทั่วทั้งเต้านมและรักแร้เพื่อค้นหาก้อนที่อยู่ใกล้ผิวหนังหรือต่อมน้ำเหลืองว่าโตหรือไม่ กดลานหัวนมเบา ๆ ดูเลือดหรือน้ำเหลืองที่ไหลออกจากหัวนม หรือคลำในขณะอาบน้ำ ให้ตรวจขณะที่ตัวเปียกหรือฟอกสบู่ ผิวหนังจะลื่นทำให้ตรวจได้ง่าย ยกมือขึ้นวางบนศีรษะซ้ายขวาสลับกันเพื่อตรวจเต้านมทีละข้าง วิธีการตรวจเช่นเดียวกับท่านอน
แบบแผนในการคลำมีด้วยกัน 3 แบบ แบบที่ 1 คลำเป็นก้นหอยหรือตามเข็มนาฬิกา โดยเริ่มคลำจากส่วนบนใกล้หัวนม วนเลื่อนนิ้วมือตามเข็มนาฬิกาเป็นวงกลม ขยายวงออกไปเรื่อย ๆ จนถึงฐานเต้านมและรักแร้ สำรวจเนื้อเยื่อใต้หัวนม กดลานหัวนมเบา ๆ ดูสิ่งคัดหลั่ง แบบที่ 2 คลำตามแนวนอนขึ้นลงขนานกับลำตัว โดยเริ่มคลำจากส่วนล่างด้านนอกเต้านมเป็นแนวยาวถึงกระดูกไหปลาร้า โดยใช้นิ้วมือทั้ง 3 นิ้ว คลำในแนวขึ้นลงสลับกันไปมาให้ทั่วทั้งเต้านม แบบที่ 3 คลำเป็นรัศมีรอบเต้านมหรือรูปลิ่ม โดยเริ่มคลำจากส่วนบนเต้านมจนถึงฐาน ขยับนิ้วมือจากฐานถึงหัวนมเป็นรัศมีรอบด้านถึงกระดูกไหปลาร้าและบริเวณรักแร้
อ่านต่อ http://www.medi.co.th/news_detail41.php?q_id=2395