ปัจจุบันมียามากมายหลายชนิดที่สามารถหาซื้อทานเองได้ง่าย จนหลายคนทานกันอย่างไม่ระวัง ทานผิดวิธี ทานพร่ำเพรื่อและเกินขนาด จึงก่อให้เกิดภาวะตับอักเสบ ตับแข็ง จนถึงขั้นตับวายและเสียชีวิตได้
นอกจากพาราเซตามอลแล้ว ก็ยังมียาอีกมากกว่า 1,000 ชนิด ที่ก่อให้เกิดภาวะตับอักเสบจากผลข้างเคียง นั่นจึงเป็นสาเหตุที่ทำให้ยาหลายชนิดถูกถอดถอนและห้ามจำหน่าย รวมถึงการทานยาบางชนิดจำเป็นต้องมีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญคอยให้คำแนะนำและดูแลอย่างใกล้ชิด เพราะจากสถิติพบว่า มีผู้เกิดภาวะตับวายเฉียบพลัน กว่าร้อยละ 50 มีสาเหตุเกิดมาจากยา โดยคิดเป็นสาเหตุจากพาราเซตามอล ร้อยละ 39 และยาอื่น ๆ อีกร้อยละ 11 ยาที่กล่าวมา ได้แก่
-ยาปฏิชีวนะ (Ciprofloxacin, Erythromycin, Amoxicilin)
-ยาแก้ปวด แก้ข้ออักเสบ (Diclofenac)
-ยารักษาโรคหัวใจ (Aspirin, Amiodarone)
-ยากันชัก (Phenobarbital, Carbamazepine (Tegretol®), Valproate sodium (Depakin®), Phenytoin (Dilantin®))
-ยาลดไขมัน (Statins)
-ยาความดันโลหิต (Methyldopa)
-ยาจิตเวช (Chlorpromazine)
-ยารักษาเชื้อรา (Fluconazole)
-ยารักษาวัณโรค (Isoniazid, Rifampin, Pyrazinamide)
-ยารักษาโรคภูมิแพ้ในกลุ่มยาสเตียรอยด์
-ยาคุมกำเนิดชนิดรับประทาน
-สมุนไพรที่มีความเป็นพิษต่อตับ เช่น ขี้เหล็ก, บอระเพ็ด เป็นต้น
ซึ่งการทานยาเหล่านี้ก่อให้เกิดภาวะตับอักเสบได้ง่ายในผู้สูงอายุ ผู้ที่ดื่มแอลกอฮอล์ ผู้ที่มีโรคประจำตัว
เช่น เบาหวาน ไตวายเรื้อรัง เอดส์ ตับแข็ง หรือตับทำงานผิดปกติ เนื่องจากตับจะทำหน้าที่ในการขับยาและสารพิษ
หากตับทำหน้าที่บกพร่องก็จะทำให้มีการสะสมของยา และสารพิษส่วนเกินไว้มาก ส่งผลให้ตับอักเสบเฉียบพลันได้
โดยอาการที่พบบ่อยเมื่อเกิดภาวะตับอักเสบจากการทานยา คือ จุกเสียดแน่นชายโครงขวา อ่อนเพลียไม่มีแรง เป็นไข้
คลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหาร ปัสสาวะสีเข้ม อุจจาระซีด และตัวเหลือง ตาเหลือง
หากคุณไม่สามารถหลีกเลี่ยงกลุ่มยาที่มีผลต่อการอักเสบของตับได้ ควรรีบหันมาดูแลและใส่ใจสุขภาพตนเองให้มากขึ้น โดยการตรวจสุขภาพตับเป็นประจำทุก 3 หรือ 6 เดือน เพื่อป้องกันภาวะดังกล่าวและรักษาได้ทันท่วงที
ขอขอบคุณข้อมูลจาก :
-กพย. ( http://www.thaidrugwatch.org/blog/?p=1180 )
-สยามรัฐ ( https://siamrath.co.th/n/119399 )
-มหาชัย ทีแอลซี คลินิกเทคนิคการแพทย์ ( https://www.healthlabclinic.com/ยาที่มีผลต่อตับ/ )
-https://www.livplusthailand.com/
