หินปูนเกาะหลอดเลือดหัวใจ คือภาวะที่เรียกว่าหลอดเลือดหัวใจอุดตัน (coronary artery occlusion) ซึ่งเป็นอีกหนึ่งสาเหตุของการเสียชีวิตฉับพลันของคนไทย และยังคงมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ซึ่งสาเหตุมักมาจากหลอดเลือดหัวใจตีบหรือตัน และสาเหตุมักมาจากคราบตะกรันของไขมันที่สะสมอยู่ในหลอดเลือด หรือเกิดจากการสะสมของแคลเซียม หรือที่เรียกว่า “คราบหินปูน”

สาเหตุการเกิดหินปูนเกาะหลอดเลือดหัวใจ
หินปูนเกาะหลอดเลือดหัวใจเกิดขึ้นเมื่อเกิดการสะสมของสารปูนแคลเซียมภายในเส้นเลือดที่ไหลผ่านหลอดเลือดหัวใจ (coronary arteries) ซึ่งสามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุ ได้แก่
1.มีประวัติคนในครอบครัวที่เคยเป็นโรคหินปูนเกาะหลอดเลือดหัวใจ หรือมีประวัติเคยเป็นโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง จะมีความเป็นไปได้ที่คุณจะมีความเสี่ยงสูงในการพัฒนาโรคเดียวกัน เนื่องจากความสัมพันธ์ทางพันธุกรรมและสภาพแวดล้อมที่ส่งผลต่อการพัฒนาโรคหลอดเลือดหัวใจ
2.มีระดับไขมันในเลือดสูง เมื่อระดับไขมันในเลือดสูงเกิดขึ้น เซลล์ไขมันอาจสะสมในผนังหลอดเลือด และถูกเกลือแคลเซียมตะกั่วเป็นชั้นหินปูนเกาะ ทำให้เส้นเลือดหัวใจแคลนและเสียสมดุลได้ หินปูนเกาะที่สะสมเพิ่มขึ้นยิ่งมีโอกาสทำให้เกิดการสูญเสียความยืดหยุ่นของหลอดเลือดหัวใจและส่งผลให้เกิดภาวะตีบตันของหลอดเลือดหัวใจ ทำให้เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดภาวะหลอดเลือดหัวใจอุดตัน (coronary artery disease) และอาจเป็นสาเหตุของอาการหัวใจขาดเลือดหรืออักเสบหัวใจเสียชีวิตได้เช่นกัน
3.การอักเสบของหลอดเลือดหัวใจ เมื่อเกิดการอักเสบในผนังหลอดเลือดหัวใจ เช่น จากการที่ผนังหลอดเลือดถูกทำลายจากการเกิดการอักสบที่เกิดจากสารปนเปื้อนในเลือด หลอดเลือดหัวใจจะพยายามซ่อมแซมโดยการสร้างชั้นของหินปูนเกาะเพื่อป้องกันการรั่วซึมของเลือด
4.ปัจจัยเสี่ยงที่อื่นๆ การสูบบุหรี่, โรคเบาหวาน, ความดันโลหิตสูง, และพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมอื่นๆ เช่น การกินอาหารที่มีระดับโซเดียมสูง, การทานอาหารที่มีส่วนผสมของไขมันสูง, การไม่ออกกำลังกาย, และสภาวะเครียด อาจเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดหินปูนเกาะในหลอดเลือดหัวใจ

หินปูนเกาะหลอดเลือดหัวใจเกิดขึ้นจากสาเหตุที่หลากหลาย โดยส่วนใหญ่เกิดจากความผิดปกติของระบบการเผาไหม้ไขมันและการตอบสนองต่อการอักเสบในหลอดเลือดหัวใจ รวมถึงปัจจัยสภาพแวดล้อมและพฤติกรรมที่ส่งผลต่อการเกิดโรค

หินปูนเกาะหลอดเลือดหัวใจ ใครที่ต้องรับการเข้าตรวจบ้าง
การตรวจหินปูนเกาะหลอดเลือดหัวใจ เป็นการตรวจทางการแพทย์ที่ใช้เพื่อประเมินความเสี่ยงของผู้ที่มีความเสี่ยงต่อโรคหลอดเลือดหัวใจ ผู้ที่ควรเข้ารับการเข้าตรวจหินปูนเกาะหลอดเลือดหัวใจได้แก่
ผู้ที่มีประวัติคนในครอบครัวที่มีโรคหลอดเลือดหัวใจ หากคนในครอบครัวเคยเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจในวงศ์ตระกูล เช่น พ่อแม่หรือพี่น้อง อาจมีความเสี่ยงสูงต่อการพัฒนาโรคเดียวกัน จึงอาจต้องพิจารณาให้เข้าตรวจหินปูนเกาะหลอดเลือดหัวใจ
ผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยงสูงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจ เช่น สูบบุหรี่ มีความดันโลหิตสูง เป็นโรคเบาหวาน มีระดับไขมันในเลือดสูง อาจเป็นกลุ่มที่ต้องรับการตรวจหินปูนเกาะหลอดเลือดหัวใจ
ผู้ที่มีอาการหัวใจขาดเลือดหรืออักเสบหัวใจ ผู้ที่มีอาการเจ็บหน้าอกหรืออาการที่เกี่ยวข้องกับการขาดเลือดหัวใจ อาจต้องรับการตรวจหินปูนเกาะหลอดเลือดหัวใจเพื่อประเมินความรุนแรงของภาวะ
การตรวจหินปูนเกาะหลอดเลือดหัวใจสามารถทำได้โดยใช้เทคนิคการสแกนคอมพิวเตอร์ (Calcium Scoring, CT) ของหัวใจ ซึ่งจะสร้างภาพของหินปูนเกาะในหลอดเลือด และคำนวณค่าความเสี่ยงเบื้องต้น
อย่างไรก็ตาม, การตรวจหินปูนเกาะหลอดเลือดหัวใจไม่ใช่วิธีการวินิจฉัยที่สมบูรณ์แบบ และอาจจำเป็นต้องใช้การวินิจฉัยเพิ่มเติมเพื่อยืนยันสถานะของหลอดเลือดหัวใจในบางกรณี

การป้องกันหินปูนเกาะหลอดเลือดหัวใจ
การป้องกัน หินปูนเกาะหลอดเลือดหัวใจ เป็นเรื่องสำคัญในการรักษาสุขภาพหัวใจและป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจ นี่คือบางวิธีที่สามารถใช้เพื่อป้องกันการเกาะหินปูนในหลอดเลือดหัวใจ

*รับประทานอาหารที่เป็นประโยชน์ มีสารอาหารที่ดีต่อสุขภาพหัวใจ เช่น ผัก ผลไม้ เนื้อสัตว์ที่มีไขมันต่ำ และเกลือน้อย ควรหลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันอิ่มตัว เช่น อาหารจานเดียวที่มีไขมันสูง อาหารแป้งที่มีระดับน้ำตาลสูง และอาหารที่มีเกลือสูง
*ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ การออกกำลังกายเป็นสิ่งสำคัญในการรักษาสุขภาพหัวใจ ทำให้ร่างกายแข็งแรง ลดความเครียด ช่วยให้ระบบหลอดเลือดทำงานได้ดีมากขึ้น ควรมีกิจกรรมทางกายภาพอย่างน้อย 30 นาที 5 วันต่อสัปดาห์ อาจเป็นการเดินเร็ว เล่นกีฬา หรือว่ายน้ำ เลือกกิจกรรมที่เพลิดเพลินและเหมาะสมกับความพร้อมของร่างกาย
*หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ การสูบบุหรี่เป็นสาเหตุหนึ่งที่สำคัญในการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจ การเลิกสูบบุหรี่หรือหลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่จะช่วยลดความเสี่ยงในการเกาะหินปูนในหลอดเลือดหัวใจ
*ควบคุมระดับความเครียด ความเครียดสูงสามารถทำให้ความดันโลหิตสูง การควบคุมระดับความเครียดผ่านการนวด การฝึกสมาธิ หรือกิจกรรมที่ช่วยให้ผ่อนคลาย เช่น โยคะ สตรีซแบบจิตวิทยา และการพักผ่อนอย่างเพียงพอ เป็นสิ่งที่สำคัญในการรักษาสุขภาพหัวใจ
*ตรวจสุขภาพประจำ ควรตรวจสุขภาพประจำเพื่อตรวจสอบระดับไขมันในเลือด ระดับน้ำตาลในเลือด ความดันโลหิต และปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ ที่อาจมีผลต่อสุขภาพหัวใจ คำแนะนำและการรักษาเพิ่มเติมอาจมาจากแพทย์หรือผู้ให้บริการด้านสุขภาพ

การตรวจโรคหลอดเลือดหัวใจด้วย Calcium Scoring CT
รู้ก่อนเสี่ยงเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจตีบจากภาวะหินปูนเกาะหลอดเลือดหัวใจ ด้วยการตรวจ Calcium Scoring CT
ผลการตรวจที่ได้จากการเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ ด้วยวิธี Calcium Scoring CT จะบอกระดับคะแนน ตั้งแต่ 0-400 ขึ้นไป เพื่อประเมินว่า จะมีโอกาสเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจตีบมากน้อยเพียงใด สู่การปรับไลฟ์สไตล์อย่างเหมาะสม หรือวางแผนในการรักษาได้อย่างทันท่วงที ระดับหินปูน

0 ความเสี่ยงหัวใจวายเฉียบพลันต่ำ
ระดับหินปูน 1-10 ความเสี่ยงหัวใจวายเฉียบพลันน้อย หรือเพียง 10%
ระดับหินปูน 11-100 ความเสี่ยงหัวใจวายเฉียบพลันปานกลาง แพทย์อาจแนะนำให้ออกกำลังกาย หรือปรับอาหารให้เหมาะสม
ระดับหินปูน 101-400 ปริมาณหินปูนปานกลางถึงสูง แพทย์อาจแนะนำการรักษาหรือการตรวจเพิ่มเติม
ระดับหินปูน 400 ขึ้นไป อาจมีภาวะหลอดเลือดตีบแฝงอยู่ และมีโอกาสหัวใจวายเฉียบพลันสูง แพทย์อาจพิจารณาการรักษาที่เหมาะสมต่อไป

Calcium Scoring CT เป็นการตรวจหา แคลเซียมหรือหินปูนที่หัวใจ ที่อาจเกาะอยู่ที่ผนังหลอดเลือด ลิ้นหัวใจ เยื่อหุ้มหัวใจ ด้วยเทคโนโลยี CT Scan โดยสิ่งที่ควรระวังที่สุดคือ หินปูน ที่เกาะผนังหลอดเลือดที่นำไปเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจ ซึ่งเกิดจากการเสื่อมสภาพของหลอดเลือดแดงและจะเกิดก่อนอาการของโรคหัวใจนานหลายปี ปริมาณแคลเซียมนี้สามารถทำนายโอกาสเกิดโรคหัวใจขาดเลือดได้ นอกจากนี้ ผู้ที่มีโรค เบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง สูบบุหรี่ ก็จะยิ่งเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิด กล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลันจากหลอดเลือดอุดตันเฉียบพลัน

เลือกตรวจตรวจคราบหินปูนในหลอดเลือดหัวใจ Calcium Scoring CT ที่ BNH ด้วยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ทีมงานที่ได้รับการฝึกอบรมตามมารตฐาน และเทคโนโลยีที่ทันสมัย ให้คุณได้มั่นใจในทุกขั้นตอนการตรวจ

ขอบคุณข้อมูลจาก : https://www.bnhhospital.com/th/