ผู้สูงอายุจัดเป็นกลุ่มเสี่ยงหรือมีโอกาสที่จะได้รับอันตรายจากการใช้ยาได้มากกว่าคนทั่วไป เพราะการทำงานของอวัยวะต่าง ๆ เสื่อมประสิทธิภาพไปตามวัยที่มากขึ้นรวมทั้งผู้ป่วยกลุ่มนี้มักเป็นโรคเรื้อรังทำให้มีการใช้ยาหลายชนิดและเป็นการใช้ต่อเนื่องระยะยาว ซึ่งอาจมีความเสี่ยงที่จะได้รับยาเกินความจำเป็นหรือเกินขนาดได้ ทำให้มีความเสี่ยงต่อการเกิดอาการข้างเคียงและยาตีกันมากขึ้น โดยสิ่งที่ควรระวังในการกินยาของผู้สูงอายุสามารถแบ่งเป็นประเด็นต่าง ๆ ได้ดังนี้
- ขนาดยา การใช้ยาในผู้สูงอายุนั้นยาบางชนิดจำเป็นต้องลดขนาดยาลงจากเดิม โดยผู้สูงอายุบางท่าน
มีความเชื่อที่ว่า ยิ่งกินยาเยอะยิ่งหายป่วยได้เร็วถือเป็นความเชื่อที่ไม่ถูกต้อง ซึ่งการใช้ยาในขนาดที่สูงกว่าขนาดของยาที่ใช้ในการรักษาหรือใช้ยาในขนาดที่เท่ากับคนหนุ่มสาว อาจทำให้ระดับยาในกระแสเลือดสูงมากเกินกว่าระดับที่ปลอดภัยจึงทำให้เกิดอันตรายจากการใช้ยาจนเกิดเป็นพิษต่อร่างกาย และอาจถึงแก่ชีวิตได้ ดังนั้นจึงควรกินยาตามขนาดการรักษาที่แพทย์สั่งจ่าย ไม่ควรเพิ่มหรือลดขนาดยาเอง และควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยาอื่นร่วมด้วยทุกครั้ง
- การเกิดปฏิกิริยาระหว่างยา การใช้ยาในผู้สูงอายุอาจเกิดปฏิกิริยาระหว่างยาหรือยาตีกัน ไม่ว่าจะกับยาด้วยกันเอง อาหาร ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร หรือผลิตภัณฑ์สมุนไพร จึงควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารหรือผลิตภัณฑ์สมุนไพรร่วมด้วยทุกครั้ง
- การแบ่งยากันกิน ในการใช้ยานั้นไม่ควรแบ่งยากันกินแม้จะมีอาการใกล้เคียงกันก็ตามเนื่องจากแต่ละคนมีโรค โรคประจำตัว ยาเดิมที่กินอยู่ การแพ้ยา และมีการใช้ยาในขนาดที่แตกต่างกัน การแบ่งยากันกินจะทำให้มีโอกาสเกิดผลข้างเคียงจากการใช้ยาที่รุนแรงได้
สิ่งที่สำคัญในการใช้ยาคือ การอ่านฉลากยาให้ถี่ถ้วน เพื่อให้สามารถใช้ยาได้อย่างถูกคน ถูกโรค ถูกขนาด ถูกวิธี และถูกเวลา
ข้อมูลจาก สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา
ข้อมูลอ้างอิง
https://www.si.mahidol.ac.th/th/healthdetail.asp?aid=541
https://ccpe.pharmacycouncil.org/
https://oryor.com/media/infoGraphic/media_printing/2165?ref=search