ฝึกซ้อมออกกำลังกายมากเกินบั่นทอนการทำงานของไมโตคอนเดรีย

Cell Metab 2021 Mar 18

การออกกำลังกายสม่ำเสมอเป็นประโยชน์ต่อสุขภาพ แต่การฝึกซ้อมออกกำลังกายหนักมากเกินไปอาจทำให้เมตาบอลิซึมลดลงได้ จากการวิเคราะห์ครั้งใหม่แสดงว่า การออกกำลังกายหนักมากจะทำให้การทำหน้าที่ของไมโตคอนเดรีย ซึ่งเป็นแหล่งพลังงานของเซลล์เกิดบกพร่อง และความสามารถของร่างกายในการควบคุมน้ำตาลในเลือดถดถอยลง
     เมื่อมีการฝึกซ้อมออกกำลังกายหนักขึ้น การทำหน้าที่ของไมโตคอนเดรีย และการกำกับควบคุมน้ำตาลกลูโคสจะยิ่งเพิ่มขึ้น แต่นักกีฬารายงานจากประสบการณ์ของตนเองว่า การฝึกซ้อมมีขีดของการเปลี่ยนแปลง  หากออกกำลังกายมากเกินขีดการเปลี่ยนแปลงนี้แล้ว ผลลัพธ์จากการออกกำลังกายจะลดลง  สัตวแพทย์ได้ระบุถึงปรากฏการณ์อย่างเดียวกันที่เกิดกับม้าแข่ง  อย่างไรก็ตาม ยังไม่มีการวัดที่ตรงไปตรงมาเพื่อยืนยันและอธิบายปรากฏการณ์นี้
    Mikael Flockhart และ Filip Larsen แห่ง Swedish School of Sport and Health Sciences ในกรุงกรุงสตอกโฮล์ม ประเทศสวีเดน และอาสาสมัคร 30 คน ได้ทำกิจกรรมออกกำลังกายฝึกซ้อมหนักเพิ่มขึ้นเป็นเวลา 3 สัปดาห์ ตามด้วยการพักฟื้นในสัปดาห์ที่ 4  ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ลดการฝึกซ้อมลง  พบว่า ผลการเล่นกีฬาดีขึ้นหลังจากเปลี่ยนการฝึกซ้อมจากเบาเป็นปานกลาง แต่ผลลัพธ์กลับไม่ดีขึ้น เมื่อออกกำลังกายหนักที่สุด
    คณะผู้วิจัยได้ดำเนินการตัดชิ้นกล้ามเนื้อและทดสอบความทนกลูโคส (glucose tolerance) กับผู้หญิงที่สุขภาพดี 6 คน และผู้ชายที่สุขภาพดี 5 คน ในขณะที่เข้าร่วมการฝึกซ้อม
    ระหว่างช่วงเวลาที่มีการฝึกซ้อมหนักมาก การทำหน้าที่ของไมโตคอนเดรียดีขึ้นในแบบก้าวหน้าสำหรับผู้เข้าร่วมการฝึกซ้อมทุกคน รวมถึงผลทางสมรรถภาพร่างกายและการใช้ออกซิเจนสูงสุด อย่างไรก็ตาม ด้วยการออกกำลังกายอย่างสุด ๆ การทำหน้าที่ของไมโตคอนเดรีย โดยเฉพาะการสร้าง adenosine triphosphate จาก glycolysis ได้ลดน้อยถอยลงอย่างชัดเจน รวมทั้งความทนกลูโคสด้วย และในระหว่างช่วงสัปดาห์ที่พักฟื้น พารามิเตอร์ทุกตัวได้กลับมาดีขึ้น
    จากนั้นคณะผู้วิจัยได้ศึกษานักกีฬาที่ฝึกซ้อมหนักกลุ่มใหม่จำนวน 15 คน และจับคู่ 12 คน กับกลุ่มควบคุมซึ่งฝึกซ้อมน้อยกว่ากลุ่มทดลอง 7 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ พบว่า การกำกับควบคุมกลูโคสแย่ลงในกลุ่มนักกีฬาที่ฝึกซ้อมหนัก
    การศึกษานี้แสดงให้เห็นว่า มีขีดการเปลี่ยนแปลงในการฝึกซ้อมออกกำลังกาย หากเกินจากขีดนั้น ถือว่าผู้นั้นฝึกซ้อมหนักเกินไป ซึ่งจะบั่นทอนการทำหน้าที่ของไมโตคอนเดรียและผลลัพธ์ของการฝึกซ้อมออกกำลังกาย  ขีดการเปลี่ยนแปลงนี้จะแตกต่างกันในแต่ละคน จึงจำเป็นต้องมีการทดสอบคัดกรองแบบง่าย ๆ เพื่อค้นหาขีดการเปลี่ยนแปลงนี้ ซึ่งจะมีประโยชน์สำหรับการกำหนดการฝึกซ้อมที่ให้ผลสูงสุดสำหรับนักกีฬาที่มีผลการแข่งขันที่ดี